Hukukun üstünlüğünde Türkiye'nin endişe veren sıralaması
Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) başvuru sayısında açık ara öne çıkıyor. Hukukun üstünlüğü endeksinde düşük sıralarda yer almasıyla dikkat çeken Türkiye, AİHM istatistiklerine göre bekleyen her 100 davadan 35'ini oluşturuyor. Bu durum Türkiye'yi Avrupa'da son sıralara itiyor.
Uluslararası Demokrasi ve Seçim Yardımı Enstitüsü’nün (IDEA) 2023 yılı raporuna göre Türkiye, Hukukun Üstünlüğü endeksinde 173 ülke arasında 148. sırada yer alıyor. Avrupa'da ise Türkiye, 45 ülke içinde sondan ikinci konumda bulunuyor. AİHM istatistiklerine göre, yüksek mahkemede her 100 davadan 35'i Türkiye'ye ait. Bu rakam, Türkiye'nin yanı sıra Rusya'nın toplam başvurularının iki katından fazlasını oluşturuyor.
AİHM verilerine göre, 29 Şubat 2024 itibarıyla 67,300 davanın 23,550'si Türkiye aleyhine yapılan başvuruları içeriyor. Bu rakam, Türkiye'nin AİHM'deki dava yükünü gösteriyor ve Rusya'nın 10,750 başvurusunu geride bırakıyor. Başvuruların yarıdan fazlası Türkiye ve Rusya'dan gelirken, Ukrayna, Romanya, ve Yunanistan gibi ülkeler de AİHM'deki dava sayısında önemli bir paya sahip.
Türkiye'nin hukuk karnesi zayıf
Türkiye'nin AİHM'deki bu yüksek başvuru oranı, ülkenin hukuk karnesinin zayıflığına işaret ediyor. Türkiye aleyhine açılan davaların neredeyse tamamı Türk vatandaşları tarafından gerçekleştirilmiş olsa da, bu davalarda herhangi bir ülkenin vatandaşı olma zorunluluğu bulunmuyor.
Avrupa'da 45 ülke arasında Türkiye'nin yalnızca Belarus'u geçerek tek ülke olduğu belirtiliyor. Bu durum, Türkiye'nin hukuk sisteminde ve insan hakları alanında ciddi reform ihtiyacının olduğunu ortaya koyuyor.