Maymun Çiçeği Virüsü Belirtileri, Bulaşma Yolları ve Korunma Yöntemleri Nedir?

MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?

Maymun çiçeği virüsü (Monkeypox), Poxviridae ailesine ait bir virüstür ve çiçek hastalığına benzeyen, ancak daha hafif seyreden bir enfeksiyona neden olur. İlk olarak 1958’de laboratuvar maymunlarında tespit edilmiştir, ancak esasen kemirgenler ve diğer vahşi hayvanlar tarafından taşındığı düşünülmektedir.

Bu virüs, özellikle Afrika’nın tropikal ormanlık bölgelerinde endemik olsa da, zaman zaman diğer kıtalarda da salgınlara yol açabilmektedir. 2022 yılında dünya genelinde birçok ülkede vakalar görülmüş ve küresel bir halk sağlığı sorunu olarak ele alınmaya başlanmıştır.

MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Maymun çiçeği virüsünün belirtileri genellikle bulaşmadan 5 ila 21 gün sonra ortaya çıkar ve hastalık genellikle 2 ila 4 hafta sürebilir. İşte en yaygın belirtiler:

• Yüksek ateş
• Baş ağrısı ve kas ağrıları
• Lenf bezlerinde şişlik (diğer çiçek virüslerinden farklı olarak belirgin bir özelliktir)
• Yoğun yorgunluk ve halsizlik
• Ciltte döküntüler, kabarcıklar ve yaralar (genellikle yüz, avuç içi ve ayak tabanlarında başlar ve vücuda yayılır)

Bu belirtiler çiçek hastalığına benzese de, maymun çiçeği vakaları genellikle daha hafif seyreder. Ancak, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde veya çocuklarda ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?

Maymun çiçeği virüsü, insandan insana ve hayvandan insana bulaşabilir. İşte bulaşma yolları:

• Enfekte hayvanlarla temas: Vahşi hayvanların ısırması, tırmalaması veya enfekte hayvan ürünleriyle temas edilmesi bulaşma riski taşır.
• İnsandan insana bulaş: Solunum damlacıkları, deri lezyonlarına temas veya vücut sıvıları yoluyla virüs yayılabilir.
• Kontamine yüzeyler: Enfekte kişilerin temas ettiği giysiler, çarşaflar veya eşyalar virüsü taşıyabilir.

Virüs, Covid-19 gibi kolay bulaşan bir solunum yolu enfeksiyonu değildir, ancak yakın fiziksel temas yoluyla bulaşma riski yüksektir.

MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NE KADAR TEHLİKELİ?

Genellikle hafif seyreden bu hastalık, bazı vakalarda ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle çocuklar, bağışıklık sistemi zayıf bireyler ve kronik hastalıkları olan kişiler risk altındadır.

• Göz enfeksiyonları ve görme kaybı riski
• Bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle ciltte kalıcı izler
• Zatürre veya beyin iltihabı (nadir ama ciddi komplikasyonlar)

Maymun çiçeği virüsü nedeniyle ölüm oranı, virüsün türüne bağlı olarak %1 ile %10 arasında değişebilir. Ancak, günümüzde sağlık hizmetlerinin gelişmesiyle birlikte ölüm riski oldukça düşmüştür.

MAYMUN ÇİÇEĞİNDEN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALI?

Maymun çiçeği virüsüne karşı kesin bir tedavi bulunmamakla birlikte, aşı ve korunma yöntemleri ile hastalığın yayılması engellenebilir.

Korunma yöntemleri:

• Hasta kişilerle yakın temastan kaçının.
• Hijyen kurallarına uyun, ellerinizi sık sık yıkayın.
• Enfekte hayvanlarla temastan kaçının, et ve hayvansal ürünleri iyi pişirin.
• Virüse maruz kalan kişilerin izolasyonu sağlanmalıdır.

Çiçek hastalığına karşı geliştirilen bazı aşılar, maymun çiçeğine karşı da %85’e kadar koruma sağlayabilir. Bu nedenle, yüksek riskli gruplara bazı ülkelerde çiçek aşısı uygulanmaktadır.