Menisküs nedir?

Menisküs nedir?

Menisküs, insanın diz eklemi içinde bulunan iki kıkırdak yapıdan biridir. Diz eklemini oluşturan iki büyük kemik olan uyluk kemiği (femur) ile kaval kemiği (tibia) arasında bulunur. Her dizde iç ve dış olmak üzere iki menisküs bulunur.

Menisküsler, diz eklemindeki kemikler arasında yastık gibi bir görev görürler. Bu kıkırdak yapılar, darbelere karşı koruma sağlar, eklemin istikrarını artırır ve eklemin yüzeylerinin sürtünmesini azaltır. Ayrıca, dizin hareketlerini düzenlemeye yardımcı olurlar.

Menisküsler sık sık spor yaralanmaları veya yaşlanma süreci gibi nedenlerle zarar görebilirler. Menisküs yaralanmaları genellikle dizde ağrı, şişlik, sıkışma hissi, dizin kilitlemesi veya takılması gibi belirtilere yol açabilir

Neden meydana gelir? 

Menisküs yaralanmaları birkaç farklı nedenle meydana gelebilir. İşte bu yaralanmaların yaygın nedenleri:

1. Spor Yaralanmaları: Spor faaliyetleri sırasında ani dönme, kayma, yere düşme veya dizin zorlanması gibi durumlarda menisküs yaralanmaları olabilir. Bu tür yaralanmalar genellikle basketbol, futbol, voleybol, kayak gibi kontak veya ani hareket gerektiren sporlarla ilişkilendirilir.
2. Yaşlanma: Yaşlanma süreci, menisküslerin esnekliğini kaybetmesine ve zayıflamasına neden olabilir. Bu durum, menisküslerin daha kolay yırtılmasına yol açabilir. Yaşlı bireylerde, sıklıkla ağır nesneleri kaldırmaya çalışırken veya basit bir düşme sırasında menisküs yırtıkları gözlemlenebilir.
3. Aşırı Kullanım: Diz ekleminin aşırı kullanılması veya tekrarlayan stres, menisküslerin zamanla zarar görmesine neden olabilir. Özellikle dizler üzerine aşırı yük bindiren meslekler veya aktiviteler yapan kişilerde bu tür yıpranmalar daha sık görülebilir.
4. Travmalar: Diz bölgesine darbeler veya travmalar, menisküs yaralanmalarına yol açabilir. Örneğin, araba kazaları veya düşmeler sonucu dizlere gelen darbeler menisküs yırtıklarına neden olabilir.
5. Anatomik Faktörler: Bazı insanlar doğuştan dizlerinde anormal bir menisküs yapısına sahip olabilirler, bu da yaralanma riskini artırabilir.

Belirtileri neler?

Menisküs yaralanmaları genellikle diz ağrısı ve diğer belirtilerle kendini gösterir. Yaralanmanın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak belirtiler farklılık gösterebilir, ancak genellikle aşağıdaki belirtiler görülür:

1. Diz Ağrısı: Menisküs yaralanmalarının en belirgin belirtisi diz ağrısıdır. Ağrı, yaralanmanın ciddiyetine ve menisküsün hangi bölgesinin etkilendiğine bağlı olarak değişebilir. Yaralanma anında veya sonradan başlayabilir.
2. Şişlik: Diz bölgesinde şişlik, menisküs yaralanmalarının diğer bir belirtisidir. Yaralanan menisküsün ciddiyetine bağlı olarak şişlik derecesi değişebilir.
3. Sıkışma Hissi: Birçok kişi menisküs yaralanması yaşarken dizlerinde sıkışma hissi yaşar. Dizi tam olarak düzleştirme veya bükme konusunda zorluk yaşayabilirler.
4. Dizde Kilitleme veya Takılma: Menisküs yaralanması, dizin kilitlemesi veya takılmasına yol açabilir. Dizi büküldüğünde ani bir ağrı veya blokaj hissi olabilir. Bu, dizin normal hareketini sınırlar.
5. Yürüme Zorluğu: Diz ağrısı ve sıkışma nedeniyle yürümekte zorlanabilirsiniz. Yaralanmanın şiddetine bağlı olarak, yürüme güçlüğü yaşayabilirsiniz.

Menisküs tedavi yöntemleri nelerdir?

Menisküs yaralanmalarının tedavisi, yaralanmanın türüne, ciddiyetine, kişinin yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

1. Konservatif Tedavi:
   • İlaçlar: Doktorlar, ağrıyı ve iltihabı azaltmak için nonsteroidal anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID'ler) önerebilirler.
   • Fizik Tedavi: Fizyoterapistler, menisküs yaralanmasının iyileşmesini hızlandırmak ve dizin gücünü artırmak için özel egzersizler ve tedavi yöntemleri sunabilirler.
2. Enjeksiyonlar:
   • Doktorlar, dizdeki ağrı ve iltihabı azaltmak için kortikosteroid enjeksiyonları veya hyaluronik asit enjeksiyonları gibi ilaçları kullanabilirler.
3. Diz Ateli veya Bandaj:
   • Diz yaralanmasını stabilize etmek ve iyileşmeyi desteklemek için diz ateli veya bandajlar kullanılabilir.
4. Diz Drenajı:
   • Dizde oluşan sıvının tahliye edilmesi için bazen diz drenajı yapılabilir.
5. Cerrahi Tedavi:
   • Konservatif tedavilere yanıt alınamadığında veya yaralanma çok ciddiyse cerrahi müdahale gerekebilir.
   • Menisküs Onarımı: Eğer menisküsün yırtıldığı bölge uygunsa, cerrahlar yırtığın onarılması için ameliyat yapabilirler. Bu, genellikle menisküsün kenarlarına dikiş atılması veya dikişlerle onarılması anlamına gelir. Bu prosedür, menisküsün iyileşme şansını artırabilir.
   • Meniskektomi: Eğer menisküs yırtığı çok büyük veya iyileştirilmesi mümkün değilse, cerrahlar yırtılan bölümü çıkarabilirler. Bu prosedür "kısmi meniskektomi" veya "tam meniskektomi" olarak adlandırılabilir.
   • Diz Nakli: Menisküs kaybı ciddi ise, nadir durumlarda doktorlar yapay bir menisküs implantı kullanabilirler.