5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü: Türkiye'de ve dünyada kadın haklarının gelişimi

5 ARALIK DÜNYA KADIN HAKLARI GÜNÜ NEDİR?

5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü, kadınların toplumsal, siyasal ve ekonomik haklarının tanınmasını kutlamak ve bu hakların önemine dikkat çekmek amacıyla her yıl kutlanan özel bir gündür. Türkiye'de ve dünyada kadın hakları mücadelesinin sembolü olarak kabul edilen bu gün, kadınların eşitlik ve özgürlük mücadelesindeki kazanımlarını anma fırsatı sunar.

Atatürk'ün Kadın Haklarına Verdiği Önem

Mustafa Kemal Atatürk, kadınların toplumsal hayatın her alanında aktif olarak yer almasını savunarak, Türk Medeni Kanunu’nun kabul edilmesiyle kadınlara hukuki eşitlik sağladı. Kadınların siyasal alanda da temsil edilebilmesi amacıyla 1930’da belediye seçimlerine katılma hakkı, 1934’te ise milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanındı.

Türkiye’de Kadın Haklarının Gelişimi ve 5 Aralık’ın Önemi

Cumhuriyet Öncesi Dönem:

Osmanlı İmparatorluğu döneminde kadınlar birçok alanda toplumsal hayattan dışlanmıştı. Kadınlar eğitim, siyaset ve iş hayatında sınırlı haklara sahipti. Bu dönemde kadın hakları konusundaki mücadele genellikle bireysel çabalarla sınırlıydı.

Cumhuriyet Dönemi ve Atatürk Reformları:

Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan itibaren kadınların toplumsal hayata katılımını artırmayı amaçlayan birçok reform yaptı. Kadınlara eğitim hakkı tanındı, çalışma hayatına katılım teşvik edildi ve medeni hukuk düzenlemeleri ile kadın-erkek eşitliği sağlanmaya çalışıldı.

Kadınlara Siyasi Hakların Tanınması:

1930: Kadınlar, belediye seçimlerine katılma hakkı kazandı.

1933: Kadınlar, muhtar seçme ve köy heyetlerine katılma hakkı elde etti.

5 Aralık 1934: Anayasa ve seçim kanununda yapılan değişiklikle kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanındı. Bu, Türk kadınını siyasal alanda tam anlamıyla eşit bir konuma getiren önemli bir adım oldu.

1935 Genel Seçimleri:

Kadınlar, bu hakkın tanınmasından sonra ilk kez 1935 genel seçimlerinde milletvekili adayı oldu ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne 17 kadın milletvekili seçildi. Bu, dönemin koşulları göz önüne alındığında oldukça önemli bir başarıydı.

DÜNYA GENELİNDE KADIN HAKLARI MÜCADELESİ

Türkiye’de kadınlara siyasal hakların tanınması, dünya genelindeki kadın hareketlerine kıyasla öncü bir adım oldu.

Fransa: Kadınlara seçme ve seçilme hakkı 1944’te verildi.

İtalya: 1945’te kadınlar oy kullanma hakkına sahip oldu.

İsviçre: Kadınlar 1971’e kadar seçme hakkı için bekledi.

Bu durum, Türkiye’nin kadın hakları konusunda birçok Batılı ülkeye öncülük ettiğini göstermektedir.

Dünya Kadın Hakları Günü’nün Amacı

Bu gün, kadın haklarının önemine dikkat çekmek, toplumsal cinsiyet eşitliğini desteklemek ve kadınların karşılaştığı ayrımcılık, şiddet ve eşitsizlik gibi sorunlara farkındalık yaratmak için bir fırsat sunar. Kadın Hakları Günü'nün amacı:

• Kadınların eğitim, iş yaşamı, siyaset ve hukuk alanlarındaki eşit haklarını savunmak.
• Kadına yönelik şiddet ve ayrımcılıkla mücadele.
• Kadınların topluma katkılarının altını çizmek.

Türkiye'de Kadın Hakları ve Günümüz

Kadınlar bugün birçok alanda önemli roller üstlenmiş olsa da, kadın hakları konusunda hâlâ çözülmesi gereken sorunlar bulunuyor. Bu nedenle 5 Aralık, geçmişteki kazanımları anmanın yanı sıra kadın haklarını daha ileriye taşımak için bir farkındalık ve eylem günü olarak kabul ediliyor.