Yeni kertenkele türü keşfetti, annesinin ismini verdi

Hacettepe Üniversitesi’nden Mehmet Kürşat Şahin, Yusufeli’nde keşfettiği kertenkeleye vefat eden annesinin adını vererek bilim dünyasına “darevskia salihae” türünü kazandırdı.

YENİ BİR TÜRÜN KEŞFİNDE DUYGUSAL İZ

Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Ana Bilim Dalı’nda görev yapan Doktor Öğretim Üyesi Mehmet Kürşat Şahin, Artvin’in Yusufeli ilçesinde gerçekleştirdiği arazi çalışmaları sırasında bilim dünyası için yeni bir kertenkele türü keşfetti. Şahin, bu yeni türe geçtiğimiz yıllarda kaybettiği annesi Saliha’nın adını vererek, “darevskia salihae” ismiyle literatüre kazandırdı.

KAÇKAR DAĞLARI’NDA BİLİMSEL İNCELEME

Sürüngenler ve amfibiler üzerinde uzun yıllardır araştırmalar yürüten Şahin, Anadolu Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, Kaçkar Dağları’nda gerçekleştirdikleri arazi incelemeleri sırasında karşılaştıkları bu yeni kertenkele türüyle ilgili detayları paylaştı. Şahin, Yusufeli ilçesindeki Barhal Vadisi’nin kendine özgü bir güneşlenme dinamiğine sahip olduğunu ve bu özellikleri araştırırken yeni türü fark ettiklerini belirtti.

BİLİMSEL HEYECAN VE İLK İZLENİMLER

Arazi çalışmaları sırasında kertenkeleyi ilk kez gözlemlediğinde desenlerinin farklılığının dikkatini çektiğini anlatan Şahin, türün yeni olduğunu anladığında büyük bir heyecan yaşadığını dile getirdi. Şahin, yanında bulunan Gümüşhane Üniversitesi’nden Doçent Doktor Muammer Kurnaz ile bu keşfi paylaşırken, göz göze gelerek heyecan içinde birbirlerine sarıldıklarını ifade etti.

EKOLOJİK KOŞULLAR VE SINIRLI YAŞAM ALANI

Barhal Vadisi’nin güneşlenme süresinin diğer vadilere göre çok daha kısa olduğunu vurgulayan Şahin, bu özel ekolojik koşulların yeni türün yaşam alanını da oldukça daralttığını söyledi. Diğer kertenkele türlerinin vadinin farklı bölgelerinde yaşarken, “darevskia salihae”nin yalnızca küçük bir alanda güneşlendiğini belirten Şahin, “Keşfettiğimiz kertenkele sadece 150 metrelik bir kaya bloğu üzerinde, 5-6 metre yüksekliğindeki bir alanda yani yaklaşık 750 ila 900 metrekarelik bir bölgede yaşıyor. Ayrıca çevredeki diğer kertenkele türlerinden genetik olarak oldukça farklı.” dedi.

BİLİMSEL ANALİZLERLE FARKLILIĞI ORTAYA KONDU

Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kürşat Şahin, keşfettikleri kertenkele türü üzerinde hem morfolojik hem de genetik analizler gerçekleştirdiklerini ve bu canlıyı, dünya üzerindeki yakın akrabalarından belirgin şekilde ayıran özellikler tespit ettiklerini vurguladı. Şahin, sürüngenlerde yeni bir tür bulmanın oldukça güç olduğuna dikkat çekerek, literatüre kazandırılan bu türün bilimsel açıdan taşıdığı önemi anlattı.

YENİ TÜR İSMİNİN DUYGUSAL HİKÂYESİ

Kertenkelenin keşfinin ardından, tür için taksonomik ve etimolojik olarak bir isim belirleme sürecine girdiklerini aktaran Şahin, ilk etapta türün bulunduğu Barhal Vadisi’nin adını vermeyi düşündüklerini söyledi. Ancak, annesini kaybettiği o zorlu dönemde, arkadaşının ve ailesinin desteğiyle türün adının “Saliha” olması kararı alındı. Şahin, annesinin vefatının ardından gerçekleşen bu keşfi babasına anlattığında, ailenin bu öneri karşısında duygusal anlar yaşadığını ifade etti. “Bu, dünya için yeni bir tür. Sürüngenlerde yeni bir tür keşfetmek oldukça zor, hele ki bizim ülkemizde. Genç yaşta bu türün kaşiflerinden biri olabildiğim için annemin benimle gurur duyduğuna inanıyorum. Habitatı bozulmadığı sürece adıyla sonsuza kadar yaşayacak. Hepimiz göçüp gitsek de ‘Saliha kertenkelesi’ sonsuza kadar var olacak. Hala duygulanıyorum,” sözleriyle yaşadığı hisleri paylaştı.

KORUMA VE İZLEME ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR

Türün bilimsel adının “darevskia salihae” olarak literatüre geçtiğini belirten Şahin, kertenkeleyi bugüne dek yalnızca Barhal Vadisi’nde gözlemleyebildiklerini aktardı. Bu nedenle türün neslinin tükenme riski taşıdığını, koruma ve izleme çalışmalarına aralıksız devam ettiklerini de sözlerine ekledi.