Ticaret Bakanlığından Türkiye-İsrail ticareti açıklaması
Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı, kamuoyunda sıkça gündeme gelen “Türkiye İsrail’le ticarete devam ediyor” iddialarına ilişkin yeni bir açıklama yaptı. Bakanlık, 2 Mayıs 2024’ten bu yana İsrail ile ticaretin tamamen durduğunu vurgulayarak bu yöndeki haberlerin gerçeği yansıtmadığını duyurdu.
Kamuoyuna yansıyan açıklamada, Türkiye'nin İsrail ile bugüne dek sürdürdüğü ticaretin, 2 Mayıs 2024 tarihi itibarıyla tamamen durdurulduğu bir kez daha vurgulandı. Bakanlık, “Türkiye halen İsrail’le ticaret yapıyor” şeklindeki haberlerin asılsız ve yanıltıcı olduğunu belirtti.
SÖZ KONUSU İDDİALAR VE CEVABI
Bakanlıktan yapılan açıklamada, sosyal medyada yaygın şekilde dolaşan iddiaların, Türkiye aleyhine faaliyet yürüten kişi ve gruplar tarafından bilerek servis edildiği savunuldu. Türkiye’nin, özellikle son bir buçuk yılda İsrail’in Gazze, Batı Şeria, Lübnan ve Suriye’ye yönelik saldırgan tutumuna karşı, diplomasiden ticarete, sağlıktan insani yardıma kadar birçok alanda öncü bir duruş sergilediği kaydedildi. Ayrıca İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarını yoğunlaştırmasına karşılık Avrupa’daki bazı ülkelerin de tepkilerini artırdığı belirtildi.
TİCARETİN DURMASINDAKİ SÜREÇ VE ALINAN KARARLAR
Ticaret Bakanlığı, 7 Ekim 2023’ten 2 Mayıs 2024’e kadar geçen yedi aylık sürede bölgede ateşkese ulaşılması için çaba gösterildiğini ve bu süreçte İsrail’le ticaretin yaklaşık %30 oranında azaltıldığını ifade etti. Bu dönemde hükümet, 9 Nisan 2024’te 54 başlık altındaki 1.019 ürünün ihracatını askıya aldı. Alınan kararlar kapsamında, 2 Mayıs 2024’ten itibaren İsrail’e ve İsrail’den ithalat, ihracat ve transit ticaretin tamamı durduruldu. Gümrük kapılarında ve serbest bölgelerde İsrail’le ilgili hiçbir ticari işlemin yapılamayacağının altı çizildi.
2024 YILI İHRAÇ RAKAMLARI VE FİLİSTİN’E TİCARETİN DETAYLARI
Bakanlık, 2024 yılının ilk dört aylık döneminde İsrail’e gerçekleştirilen toplam ihracatın 1 milyar 522 milyon dolar seviyesinde olduğunu, bu rakamın içine Filistin’e yapılan sevkiyatların da dahil edildiğini açıkladı. Haberde geçen 2,8 milyar dolarlık ihracat rakamının gerçeği yansıtmadığı vurgulandı.
Filistin’in Türkiye’den acil mal talebine karşılık, 7 Haziran 2024’te imzalanan “Türkiye-Filistin Devleti Protokolü” doğrultusunda özel, kontrollü bir ticaret mekanizması geliştirildi. Bu kapsamda, sadece ithalatçısı Filistinli olan ve adresi Filistin olarak gösterilen, Ticaret Bakanlığı’nın tek tek onay verdiği mal sevkiyatları yapılıyor. 2024’te Filistin’e yönelik bu ticaretin değeri 797 milyon dolar olarak açıklandı. Ancak söz konusu ticaretin, Filistin’in limanı bulunmadığı için lojistik olarak İsrail’in liman ve gümrükleri üzerinden yapılmak zorunda olduğu belirtildi.
YANLIŞ İHRACAT ALGISI VE RESMİ RAKAMLAR
Açıklamada, “Türkiye halen İsrail’e mal gönderiyor” şeklindeki haberlerin tamamen yanlış algı oluşturmaya yönelik olduğu savunuldu. Bakanlık, 2022’de İsrail’le toplam ticaret hacminin 9,5 milyar dolar seviyesindeyken, bunun 7 milyar dolarının ihracattan oluştuğunu ve tüm bu ticaretten Filistin’e destek amacıyla vazgeçildiğini belirtti. Hükümetin ve bakanlığın düzenli olarak tüm istatistiki verileri şeffaf biçimde paylaştığı vurgulandı.
KAMUOYUNA ÇAĞRI: GERÇEK DIŞI HABERLERE İTİBAR ETMEYİN
Bakanlık, açıklamasının sonunda Türk kamuoyunu, doğrulanmamış, manipülasyon ve kasıtlı olarak çarpıtılan haberlere itibar etmemeye davet etti. İsrail’e dolaylı ya da doğrudan yapılan ticaretin sıfırlandığı, Türkiye'nin Filistin için gerekirse ihracatı da feda ettiği bir kez daha açıkça ortaya kondu.