Tapuda dijital dönüşümde yeni dönem
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün öncülüğünde, tapu işlemlerinde teknolojik bir devrin başlangıcına imza atılıyor. Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Hakan Gedikli, 3 Boyutlu Şehir Modeli ile Değer Bilgi Merkezi projeleriyle, tapuda işlemler için yeni bir çağın kapılarının aralandığını açıkladı.

Gedikli, üzerinde yıllardır çalışılan 3 Boyutlu Şehir Modelleri projesiyle, şehirlerdeki tapu kayıtları ile kadastro bilgilerinin tek bir dijital sistemde birleştirileceğini belirtti. Bu sayede, kentlerin bina envanteri ve altyapı detayları dahil olmak üzere tüm fiziksel yapısının adeta dijital bir ikizi oluşturulacak.
SAYISAL MODELLER SAYESİNDE YAPILAR KOLAYCA İZLENECEK
Şehirlerin dijital ikizi olarak planlanan modelle, alan, mahalle, bina ve bağımsız bölümlerin sayısal olarak kayıt altına alınmasının önü açılıyor. Gedikli, her alanın ve bağımsız bölümün dijital ortamda detaylarıyla izlendiğine dikkat çekti.
DEĞER BİLGİ MERKEZİ İLE ŞEFFAF DEĞERLEME
Projede önemli bir diğer unsur ise Değer Bilgi Merkezi olarak öne çıkıyor. Oluşturulacak bu merkezde, her bir bağımsız bölümün cephesi, yönü, yüzölçümü ve oda sayısı gibi pek çok teknik detay dijital olarak saklanacak. Böylece tüm taşınmazlara ilişkin veriler güvenle arşivlenecek.
VERİLER ÖZEL SEKTÖRLE PAYLAŞILACAK
Gedikli, değer tespiti sırasında özel sektör ve bağımsız değerleme kurumlarıyla iş birliği yapılacağını ifade etti. Sokak ve mahalle düzeyinde toplanacak metrekare birim fiyatları, gelişmiş algoritmalarla işlenerek çok daha doğru değerler elde edilecek.
KONUT PİYASASINDA ŞEFFAFLIK ARTACAK
Değer Bilgi Merkezi’nin vatandaşa yol gösterici olacağını vurgulayan Gedikli, bir taşınmazın satışı veya alımı sırasında her bağımsız bölümün metrekare temelinde değerinin sistemde açıkça görüntülenebileceğinin altını çizdi. Böylece gayrimenkul piyasasında karşılaştırma yapmak çok daha kolaylaşacak.
VATANDAŞA TEKNİK ALTYAPIDA YENİ AVANTAJLAR
Şehirlerin yapı envanteri ve brüt büyüklük gibi teknik ölçütler, merkezi bir sistemde toplanacak. Gedikli, yatırım ya da bilgi edinmek isteyen herkesin güvenli ve verimli bir dijital altyapı üzerinden işlemlerini gerçekleştirebileceğini anlattı.
DEĞERLEMEDE YAPAY ZEKA ETKİSİ
Türkiye’de, Sermaye Piyasası Kurulu’na bağlı şirketlerin yürüttüğü taşınmaz değerleme süreçleri artık hızlanıyor. Daha önce değerleme şirketlerinin birçok kuruma ayrı ayrı başvurması gerekirken, yeni sisteme geçişle birlikte istenilen verilere hızla, tek bir tıkla ulaşılabilecek.
İŞLEMLER SADECE SANİYELER SÜRECEK
Gedikli, veri aktarımıyla birlikte hem zaman hem iş gücü tasarrufu sağlandığını ve Değer Bilgi Merkezi sayesinde tüm işlemlerin saniyeler içinde gerçekleşeceğini belirtti. Aynı zamanda yapay zeka desteğiyle de sistemin sürekli gelişeceği bilgisini verdi.
İSTANBUL EKONOMİSİNDE TAPU SİSTEMİ İLK SIRADA
İstanbul’un Türkiye’deki taşınmaz piyasası içindeki ağırlığına değinen Gedikli, ülkedeki tapu harç gelirlerinin yaklaşık üçte birinin İstanbul’dan toplandığını, ayrıca yapı ruhsatlarının da %16’sının bu şehirde işlendiğini aktardı. Deprem riski yüksek olan kentte, yeni proje ilk kez 2026’nın ilk çeyreğinde hayata geçirilecek.
DİJİTAL SİSTEM 2027'DE TÜM TÜRKİYE’DE
İstanbul’da pilot uygulamanın ardından, 2027 yılının ortasına kadar projenin Türkiye geneline yayılması amaçlanıyor. Mahalle düzeyinde ekran üzerinden işlem yapabilme kolaylığı ile kullanıcılar; taşınmazların, bağımsız bölümlerin, özellikle 1999’dan önce inşa edilen yapıların ve riskli binaların durumunu sorgulayabilecek.
KAYIT DIŞI ALANLARA YENİ DÜZEN
Türkiye genelinde hala tescil edilmemiş çok sayıda alan bulunduğunu vurgulayan Gedikli, bu konuda da ciddi bir çalışma başlattıklarını söyledi. Hedef, ülke genelinde kayıt dışında herhangi bir metrekare bırakmamak.
PLANLAMAYA UYGUN TESCİL VE EKONOMİYE KATKI
Tescil edilmeyen araziler, planlama ilkelerine uygun biçimde tapuya kaydedilecek. Eğer taşınmaz koruma alanıysa korunacak, yoksa mevcut kullanımına göre; tarım, turizm ya da sanayi alanı olarak değerlendirilerek, ülke ekonomisine kazandırılacak.