BSC Yapay Zeka Fabrikası Ankara’da: Yeni çağrılar yolda
Ankara’da düzenlenen etkinlikte Türkiye’nin Avrupa yapay zeka fabrikalarına erişimi, yeni işbirlikleri ve HIT-30 kapsamındaki çağrılar gündeme geldi.

TÜRKİYE’NİN YAPAY ZEKA VİZYONU ANKARA’DA MASAYA YATIRILDI
“Stratejiden Uygulamaya: BSC Yapay Zeka Fabrikası” etkinliği, Türkiye’nin yapay zeka altyapısının tanıtımı ve Avrupa ile ortak çalışmaların genişletilmesi hedefiyle Ankara’da düzenlendi. TÜBİTAK ULAKBİM ev sahipliğinde ODTÜ CoZone’da yapılan buluşma, girişimci ve araştırmacılara Avrupa’daki yapay zeka fabrikalarına erişim fırsatları sundu.
EUROHPC İLE ORTAKLIK: BSC YAPAY ZEKA FABRİKASI PROJESİ
Geçen yıl EuroHPC’nin başlattığı “Yapay Zeka Fabrikaları” girişimine Türkiye; İspanya öncülüğünde Portekiz ve Romanya ile birlikte, Barselona Süper Bilgisayar Merkezi (BSC) çatısı altında dahil oldu. TÜBİTAK ULAKBİM koordinasyonunda ve TÜBİTAK BİLGEM Yapay Zeka Enstitüsü işbirliğiyle yürütülen projeyle, model geliştirme, eğitim ve uygulama için altyapı, yazılım ve teknik destek sağlanacak.
MARENOSTRUM5 DÖNEMİ FIRSATLARI VE İŞBİRLİKLERİ
Etkinlikte katılımcılar, MareNostrum5 ve MareNostrum5+ döneminde geliştirilen uluslararası işbirliği olanaklarını değerlendirdi. Kamu, özel sektör ve akademi paydaşları, ulusal stratejiye uyumlu vizyoner projeler ve ortak fonlama kanalları üzerinde durdu.
BAKANLIKTAN HESAPLAMA ALTYAPILARINA YENİ DESTEK ÇAĞRILARI
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Zekeriya Çoştu, “Birkaç gün içinde HIT-30 Programı kapsamında veri merkezleri, yapay zeka işlem ve kuantum hesaplama altyapıları için yeni çağrıları başlatacağız.” dedi. Türkiye’nin yaklaşık 250 MW’lık veri merkezi kapasitesinin 2030’da 1 GW seviyesine çıkmasının öngörüldüğünü belirten Çoştu, önümüzdeki 4-5 yılda yaklaşık 10 milyar dolarlık yatırım gerekeceğini ifade etti.
AR-GE KAPASİTESİNDE SÜRÜCÜ GÜÇ: NİTELİKLİ İNSAN KAYNAĞI
Çoştu, AR-GE harcamalarının 20 yılda 1,5 milyar dolardan 16-17 milyar dolara yükseldiğini, araştırmacı sayısının 300 binleri aştığını ve 1600 özel sektör AR-GE merkezine ulaşıldığını vurguladı. Türkiye ekosisteminin MareNostrum5 ve EUROHPC üzerinden erişim sağladığını, 100’den fazla girişimin bu altyapılardan ücretsiz yararlanabileceğini, bunun ekonomik karşılığının 30-50 milyon dolar aralığında olduğunu aktardı.
TÜBİTAK’TAN EKOSİSTEME PROJE VE ALTYAPI DESTEĞİ
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın, yapay zekanın öncelikli gündem olduğunu belirterek insan kaynağının güçlendirilmesine ve proje desteklerine dikkat çekti. İmalat, finans, eğitim, tarım ve sağlık başta olmak üzere çok sayıda sektörde dijital dönüşüme yönelik çağrıların sürdüğünü, Yapay Zeka Enstitüsü’nün firmalar ve üniversiteler için kolaylaştırıcı rol üstlendiğini ifade etti.
ODTÜ’DEN HIZLANDIRICI ROL: AKADEMİ-KAMU-ÖZEL SEKTÖR KÖPRÜSÜ
ODTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ender Ciğeroğlu, EuroHPC JU destekli Yapay Zeka Fabrikaları girişiminin, paydaşları bir araya getirerek araştırma-geliştirme faaliyetlerini hızlandırmayı amaçladığını söyledi.
TÜRKİYE’NİN EUROHPC SÜRECİ VE SÜPER BİLGİSAYAR ERİŞİMİ
Türkiye, EuroHPC Ortak Girişimi üyesi olarak 2019’da Barselona’daki MareNostrum5 konsorsiyumuna katıldı. Böylece Türkiye’deki araştırmacılar, dünyadaki ilk 20 süper bilgisayar arasında yer alan yüksek başarımlı bilişim kaynaklarına doğrudan erişim imkanı elde etti.
TRUBA VE ARF SİSTEMLERİYLE GELEN KAPASİTE ARTIŞI
2003’ten bu yana TÜBİTAK ULAKBİM’in TRUBA altyapısı araştırmacılara HPC kaynakları sunuyor. 2023 sonunda faaliyete geçen yeni ULAKBİM Veri Merkezi; doğrudan sıvı soğutmalı ARF süper bilgisayarı ve GPU destekli ARF-ACC sistemiyle Türkiye’nin en gelişmiş bilişim altyapısını sağlıyor. Kasım 2024’te ARF ve ARF-ACC, Top500 listesinde 354 ve 227’nci; Green500 listesinde 26’ncı sırada yer aldı.