Erdoğan'dan Özel'e: ''Zihin fukara olunca, dilin de freni boşalırmış''
Erdoğan, Beştepe’deki konferansta CHP lideri Özel’in açıklamalarını sert sözlerle eleştirirken, Türkiye’nin kütüphane yatırımlarında dünya çapında üçüncü sıraya yükseldiğini açıkladı.
KÜTÜPHANELERİN TARİHSEL MİRASI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara'daki Beştepe Millet Kütüphanesi’nde düzenlenen “Kütüphane 5.0 ve İnsan Merkezli Dijital Dönüşüm Uluslararası Konferansı”nda yaptığı konuşmada, Türkiye’nin kütüphane geleneğinin 1.300 yıllık köklü bir geçmişe dayandığını söyledi. Emeviler’den Osmanlı’ya uzanan bu sürecin, ilim ve kültürün merkezinde kitap ile âlimin yer aldığı bir medeniyet anlayışını temsil ettiğini vurguladı.
Şam’daki Beytül Hikme’den Bağdat’taki Nizamiye Medresesi’ne, Anadolu’daki Karatay Medresesi ve Gök Medrese’den İstanbul’daki Süleymaniye Kütüphanesi’ne kadar pek çok yapının, yalnızca bulundukları bölgeleri değil, tüm dünyayı etkilediğini dile getirdi. Erdoğan, Avrupa’dan bilim insanlarının yüzyıllar boyunca bu merkezlerde eğitim gördüğünü ve Türk medeniyetinin dünya kültür mirasına büyük katkı sunduğunu belirtti.
TEK PARTİ DÖNEMİNE ATIF
Erdoğan, Osmanlı’dan devralınan zengin kütüphane mirasının Cumhuriyet’in ilk yıllarında yeterince değerlendirilemediğini söyledi. Tek parti döneminde birçok tarihi kütüphanenin işlevini yitirdiğini ifade eden Cumhurbaşkanı, “Nice kuşakların geçmişiyle arasına kalın duvarlar örüldü.” dedi. Cemil Meriç’in “tuğla yığınına dönüştü” sözünü hatırlatan Erdoğan, o dönemde genç nesillerin kültürel köklerinden koparıldığını belirtti. Türkçe ezan uygulaması, musiki yasakları ve kılık kıyafet dayatmaları gibi örneklerle kültürel değerlerin bastırıldığını dile getiren Erdoğan, buna rağmen Türkiye’nin kökleriyle yeniden bütünleşmeyi başardığını vurguladı.
MİLLET KÜTÜPHANESİ DÜNYADA ÜÇÜNCÜ SIRADA
Eğitimden bilime kadar her alanda çıtayı yükselttiklerini belirten Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi’nin beş yıl önce hizmete açıldığını anımsattı. Kütüphanede 5 milyon 100 bini matbu olmak üzere 141 milyon 700 bin kaynağın yer aldığını söyleyen Erdoğan, “Millet Kütüphanesi 300 milyondan fazla elektronik kaynağıyla dünyanın en büyük üçüncü kütüphanesi oldu.” dedi. 112 ülkeden, 135 dilde eser barındıran kütüphanede 125 bin metrekarelik alan, 5 bin kişilik oturma kapasitesi ve 201 kilometre raf uzunluğu bulunduğunu aktardı. Geçtiğimiz yıl 2 milyona yakın ziyaretçiyi ağırladıklarını belirten Cumhurbaşkanı, “Laf değil, icraat yapıyoruz.” ifadesini kullandı.
GENÇLERDEN YOĞUN İLGİ
Bu yıl ekim ayı itibarıyla Millet Kütüphanesi’ni toplam 8,5 milyon kişinin ziyaret ettiğini açıklayan Erdoğan, gençlerin kütüphaneye büyük ilgi gösterdiğini söyledi. Öğrencilere her gün iki öğün çorba, 15 çeşit içecek ve kekin ücretsiz sunulduğunu ifade eden Erdoğan, 2024’ün ilk sekiz ayında 5 milyon 927 bin ikramın yapıldığını belirtti. Ayrıca, düzenlenen 1.894 eğitim ve bilim atölyesinde 17.642 kişinin ücretsiz eğitim aldığını, son beş yılda 46 büyük sergiye ev sahipliği yaptıklarını kaydetti.
YENİ KÜTÜPHANELER VE REKOR KİTAP SAYISI
Erdoğan, 2024 sonunda Kültür Bakanlığına bağlı halk kütüphanelerinde üye sayısının 7,6 milyona, kitap sayısının ise 25,6 milyona ulaştığını açıkladı. “Yıl sonunda bu rakamı 26,4 milyona çıkaracağız.” diyen Cumhurbaşkanı, 2026’ya kadar toplam kütüphane alanını 1 milyon metrekareye, oturma kapasitesini de 200 binin üzerine çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Rami Kütüphanesi’nin bu vizyonun bir parçası olduğunu belirten Erdoğan, burada yer alan dünyanın en büyük yazma eser restorasyon laboratuvarında bu yıl 40 bin eserin durum tespiti, 28 bin eserin temizliği ve 4.446 eserin restorasyonunun tamamlandığını bildirdi.
DİJİTALLEŞMEDE YENİ DÖNEM
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dijitalleşme alanında da önemli adımlar atıldığını vurguladı. Türkiye Yazma Eserler Kurumu’nun koleksiyonundaki 457 bin eserin dijital kopyalarının araştırmacıların erişimine açıldığını söyledi. 2024 yılında 107.033 kitabın derlendiğini, 2025 itibarıyla 154 bin kataloglama faaliyetiyle yeni bir başarıya ulaşıldığını açıkladı. Milli Dijital Kütüphane Projesi sayesinde, ülke genelindeki 69 halk kütüphanesinden 20 milyondan fazla kaynağa erişim sağlandığını aktardı. Ayrıca Türkiye’nin ilk gar, havalimanı ve alışveriş merkezi kütüphanelerinin yanı sıra 0-3 yaş bebek, tarım ve müzik kütüphanelerinin de hizmete girdiğini belirtti.
“TÜRKİYE BÖYLE BİR ÜSLUBU HAK ETMİYOR”
Konuşmasının sonunda CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in açıklamalarına sert tepki gösteren Erdoğan, “Türkiye böyle bir siyasi üslubu, böyle bir çiğliği asla hak etmiyor.” dedi. Özel’in söylemlerini “ayarları bozulmuş hakaret otomatı” olarak niteleyen Cumhurbaşkanı, “Zihin fukara olunca akıl ukala olur, dilin de freni boşalır.” ifadesini kullandı. Yerel yönetimlerdeki yolsuzluk iddiaları ortaya çıktıkça Özel’in ifadelerinin de sertleştiğini söyleyen Erdoğan, “Milletimizi bu zehirli dile mahkum etmeyeceğiz.” dedi. Partisinin sözcülerinin gerekli yanıtı verdiğini belirten Erdoğan, “Biz az söyledik, o çok anlasın.” ifadeleriyle konuşmasını tamamladı.