Cumhurbaşkanlığı için adaylık şartları neler? Üniversite diploması cumhurbaşkanlığı adaylığı için şart mı?
Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı adaylık şartları, son dönemde gündeme gelen tartışmalarla yeniden merak konusu oldu. Özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun üniversite diplomasının iptali, bu soruyu daha da önemli hale getirdi. Peki, üniversite mezunu olmayan bir kişi Cumhurbaşkanı adayı olabilir mi? İşte detaylar.
İstanbul Üniversitesi'nin aldığı kararla Ekrem İmamoğlu'nun diploması iptal edildi. Üniversite, 1990 yılında yapılan usulsüz yatay geçişlerle ilgili bir inceleme sonucunda, İmamoğlu’nun da aralarında bulunduğu 28 kişinin mezuniyetlerini geçersiz saydı. Bu karar, Yükseköğretim Denetleme Kurulu'nun hazırladığı rapor doğrultusunda alındı ve gerekçeli açıklamada, “mevzuata aykırı işlem” vurgusu yapıldı. İlgili belgeler, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı ve Yükseköğretim Kurulu'na (YÖK) gönderildi.
CUMHURBAŞKANI ADAYLIĞI İÇİN GEREKEN ŞARTLAR
Cumhurbaşkanlığı adaylığı için belirlenen şartlar, Anayasa ve ilgili mevzuat kapsamında net bir şekilde belirlenmiştir. Adayların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması, 40 yaşını doldurmuş olması ve yükseköğrenim görmüş olması gerekiyor. Bu şartlar arasında, adayın üniversite mezunu olduğunu belgeleyen onaylı diploma örneği de yer alıyor.
Ayrıca, adaylık başvurusunda bulunacak kişilerin adli sicil kaydının temiz olması ve adaylık için gerekli diğer belgeleri eksiksiz sunması şart koşuluyor. Bu durum, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylık sürecinin hukuki temelini oluşturuyor.
ÜNİVERSİTE MEZUNİYETİ ŞARTI TARTIŞILIYOR
Ekrem İmamoğlu’nun diplomasının iptali, Cumhurbaşkanlığı adaylığı için yükseköğrenim şartını yeniden tartışmaya açtı. Hukukçular, bu şartın Anayasa’da açıkça belirtildiğini ve herhangi bir istisnaya yer verilmediğini ifade ediyor. Ancak, bazı çevreler bu durumun siyasi bir hamle olup olmadığını sorguluyor.
CUMHURBAŞKANI ADAYI NASIL GÖSTERİLİR?
Cumhurbaşkanı adayı olmak için iki farklı yöntem bulunuyor. Birincisi, TBMM üyeleri arasından en az 20 milletvekilinin yazılı teklifiyle aday gösterilmek. İkincisi ise, son genel seçimlerde toplam oyların %10’unu geçen siyasi partilerin ortak aday göstermesi. Her iki durumda da adayın yazılı muvafakatı gerekiyor.
ÜNİVERSİTE MEZUNİYETİ KRİTİK BİR ŞART
Türkiye’de Cumhurbaşkanı adayı olmak için üniversite mezunu olma şartı, Anayasa’da açıkça belirtiliyor. Ekrem İmamoğlu’nun diplomasının iptali, bu şartı yerine getiremeyeceği anlamına geliyor. Ancak, bu durumun hukuki ve siyasi sonuçları önümüzdeki süreçte daha net bir şekilde ortaya çıkacak.