Bu şarkıları radyolarda çalmak yasaklandı
Kimi ahlaka aykırı, kimi politik bulundu, kimi ise sadece fazla “hüzünlü”ydü. İşte radyolarda yasaklanan ve tarihe geçen en ilginç şarkılar...
SÖZLERİYLE DEĞİL, ETKİSİYLE YASAKLANDILAR
Müzik, duyguların dili olduğu kadar dönemlerin de aynasıdır. Ancak bazı şarkılar, söyledikleri ya da çağrıştırdıkları nedeniyle hedef tahtasına oturur. Kimi zaman bir söz, kimi zaman bir nota bir şarkının radyolardan yasaklanmasına neden olabilir. İşte hem Türkiye’de hem de dünyada sansürlenen ve yasaklanan o şarkılar ve perde arkasındaki nedenleri…
TÜRKİYE’DE YASAKLANAN ŞARKILAR
Türkiye'de zaman zaman gerek sözleri, gerekse bestecileri nedeniyle şarkılar radyolardan yasaklandı. İşte dikkat çeken örnekler:
• Barış Manço – “Arkadaşım Eşek”
Bir insanın arkadaşının eşek olamayacağı gerekçesiyle “çocuklara kötü örnek” olduğu düşünülerek bir dönem yasaklandı.
• Musa Eroğlu – “Yolun Sonu Görünüyor”
İntiharı çağrıştırdığı ve “ölüm temalı olduğu” gerekçesiyle kamu yayınlarında çalınması sakıncalı bulundu.
• Leman Sam – “Anladım”
“Türk kadınının ahlakına aykırı” olduğu gerekçesiyle TRT’de çalınması yasaklandı. Şarkının sözleri tepki toplamıştı.
• Sezen Aksu – “Sarışınım”
Bestecisi Ara Dinkjian’ın Ermeni olması nedeniyle politik gerekçelerle engellendi.
• Bulutsuzluk Özlemi – “Güneye Giderken”
“Solda Güneş yükseliyordu” sözleri, sol ideoloji propagandası olarak değerlendirilerek sansüre uğradı.
• Barış Manço – “Lambaya Püf De”
Şarkıdaki sözlerin cinsel imalar taşıdığı iddiasıyla, bir dönem TRT tarafından sansüre uğradı.
• Orhan Gencebay – “Batsın Bu Dünya”
12 Eylül darbesi sonrası, mevcut düzeni sorgulayan sözleri nedeniyle “ruh halini bozduğu” gerekçesiyle yasaklandı.
• Cem Karaca – “Namus Belası”
Toplumda öfke uyandırdığı, şiddeti meşrulaştırdığı iddiasıyla yayınlanması engellendi.
• Şenay – “Hayat Bayram Olsa”
“El ele tutuşsa insanlar, birlik olsa” dizeleri nedeniyle “toplumsal ayaklanma teşviki” içerdiği öne sürüldü.
• Melike Demirağ – “Arkadaş”
Yoldaşlık ve paylaşımı öne çıkaran yapısı nedeniyle dönemin siyasi iktidarı tarafından sakıncalı bulundu.
• Anonim – “Ormancı”
Memur figürünü “haksız, sert ve sorumsuz” yansıtması gerekçesiyle sansüre uğradı.
• Anonim – “Ada Sahilleri”
Menderes dönemini hatırlattığı ve yas dönemleriyle bağ kurduğu gerekçesiyle bir süre radyolarda çalınmadı.
DÜNYADA YASAKLANAN ŞARKILAR
• Queen – “I Want To Break Free”
Klibindeki travesti temalı sahneler nedeniyle Amerika’da MTV yasak listesine aldı.
• Sex Pistols – “God Save the Queen”
İngiliz monarşisini açıkça eleştiren sözleriyle BBC tarafından tamamen yasaklandı.
• Serge Gainsbourg & Jane Birkin – “Je T’aime…Moi Non Plus”
Erotik içeriği nedeniyle birçok Avrupa ülkesinde radyolarda yasaklandı. Vatikan da şarkıya resmî olarak tepki gösterdi.
• ABBA – “Waterloo”
Körfez Savaşı sırasında “savaş çağrışımı” yaptığı gerekçesiyle BBC tarafından çalınması durduruldu.
SANSÜR HER DÖNEMİN MÜZİĞİNİ SUSTURDU
Müzik, toplumsal hafızanın en güçlü araçlarından biri. Bu yüzden bazı sözler ya da melodiler, egemen güçler tarafından “sakıncalı” olarak tanımlanabiliyor. Kimi şarkılar yalnızca dönemsel sansüre uğrarken, bazıları hala kamuya açık yayınlarda çalınamıyor.