Ankara Gar saldırısının 10. yılı: 101 canın acısı dinmedi

ANKARA GAR SALDIRISININ 10. YILI

Türkiye tarihinin en fazla sivil can kaybına yol açan terör eylemi olarak kayda geçen Ankara Gar saldırısının üzerinden 10 yıl geçti. “Emek, Barış, Demokrasi Mitingi” için 10 Ekim 2015’te gara gelen kalabalığın arasına sızan DEAŞ mensubu iki canlı bomba, peş peşe patlamalarla 101 yurttaşı hayattan kopardı, 379 kişiyi yaraladı.

SANIĞA AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET YAĞDI

Yargılama sürecini tamamlayan mahkeme, 10 sanığı “devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak” suçundan birer kez, “101 kişiyi kasten öldürme” suçundan da 101’er kez olmak üzere toplam 102’şer kez ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum etti. Ayrıca “silahlı terör örgütüne üye olmak”tan 5 sanığa 12’şer yıl, 4 sanığa 7 yıl 6’şar ay hapis cezası verildi.

2015’TE TERÖRÜN GÖLGELEDİĞİ TÜRKİYE GÜNDEMİ

AA verilerine göre 2015, PKK ve DEAŞ’ın sivilleri hedef alan saldırılarıyla hafızalara kazındı. 20 Temmuz’da Şanlıurfa Suruç’ta Kültür Merkezi bahçesinde düzenlenen canlı bomba saldırısında 34 kişi yaşamını yitirdi. Bu saldırının ardından DEAŞ, 10 Ekim’de Ankara Garı’nda bir kez daha sivilleri hedef aldı; 2’si çocuk 101 kişi öldü, 379 kişi yaralandı.

ULUSAL YAS VE TOPLUMSAL TEPKİ

Saldırı sonrası ülkede üç gün ulusal yas ilan edildi. Mitingin düzenleyicisi sendikalar ve meslek örgütleri grev kararı aldı; yüzbinler kayıpları anarken adalet talebi güçlü biçimde dile getirildi…

BARIŞ BLOKU VE 10 EKİM’E GİDEN SÜREÇ

2015’te Suriye’deki iç savaşın Türkiye’ye sıçrama riskine karşı sınır hattına asker ve mühimmat sevkiyatı yapılırken, HDP ve CHP’li bazı milletvekillerinin de destek verdiği sivil toplum bileşenleri “Barış Bloku”nu oluşturdu. “Suriye’de savaşa son, Türkiye’nin müdahalesine hayır” çağrısıyla 10 Temmuz’da İstanbul’da ilk toplantı yapıldı; ardından miting ve yürüyüşlerle 10 Ekim’de Ankara Sıhhiye’de “Emek, Barış, Demokrasi Mitingi” ilan edildi.

KİTLE ÇAĞRISI: SIHHİYE ÖNCESİ TOPLANMA NOKTASI GARI

HDP, DİSK, KESK, TMMOB ve TTB’nin destek çağrılarıyla yurdun dört bir yanından gelen yurttaşların, alana geçmeden önce Ankara Garı önünde buluşmaları istendi. Türkiye’nin farklı illerinden otobüslerle gelen kalabalık, sabah saatlerinde gar kavşağında toplandı.

SALDIRININ SEYRİ: ANKARA’YA GİRİŞTEN PATLAMAYA

DEAŞ, saldırı için Yunus Emre Alagöz ile kimliği belirlenemeyen bir Suriye uyruklu bombacıyı Gaziantep’ten Ankara’ya sevk etti. Canlı bombaları taşıyan araç, saat 09.00 sularında Konya yolu Mevlana Bulvarı’ndaki kameralara takıldı. Yaklaşık 15 dakika sonra ikili, taksiyle İnönü Bulvarı üzerinden TBMM önünden geçti; Çankaya Kapısı yakınlarında başka bir taksiye binerek Hipodrom Caddesi-Ulaştırma Kavşağı’nda indi.

KALABALIĞA SIZMA VE İKİNCİL PATLAMA DÜZENİ

Kamera kayıtlarına da yansıyan güzergah sonrası bombacılar, aralarında yaklaşık 100 metre mesafe olacak şekilde Ankara Garı önündeki kitleye ilerledi. Saatler 10.04’ü gösterdiğinde Yunus Emre Alagöz üzerindeki düzeneği aktive etti; 3 saniye sonra ikinci patlama geldi. İki çocuk dahil 101 kişi yaşamını yitirdi, 19’u çocuk 379 kişi yaralandı.

ULUSAL VE ULUSLARARASI TEPKİLER

Yurt içi ve yurt dışından teröre sert kınamalar yükseldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yazılı açıklamasında, “Bu saldırıyı lanetliyorum… Kaynağı, söylemi, amacı ne olursa olsun her türlü terör eyleminin karşısındayız ve birlikte karşısında olmak mecburiyetindeyiz.” ifadelerini kullandı. Çok sayıda ülke, Türkiye ile dayanışma mesajı verdi…

ANKARA GAR DAVASINDA İDDİANAME VE SANIKLAR

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının hazırladığı iddianame, 13 Temmuz 2016’da Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edildi. Belgede İlhami Balı, Deniz Büyükçelebi, Edremit Türe, Yakub Şahin, Hakan Şahin, İbrahim Halil Alçay, Resul Demir, Hacı Ali Durmaz, Hüseyin Tunç, Abdülmubtalip Demir, Talha Güneş, Mehmet Kadir Cebael, Metin Akaltın, Savaş Yıldız, Burak Ormanoğlu, Suphi Alpfidan, Hasan Hüseyin Uğur, Bayram Yıldız, Kenan Kutval, Ahmet Güneş, Abdulhamit Boz, Cebrail Kaya, Ömer Deniz Dündar, Muhammet Zana Alkan, Walentina Slobodjanjuk, Mustafa Delibaşlar, Mehmedin Baraç, Nihat Ürkmez, Nusret Yılmaz, Kasım Dere, Yakup Selağzı, Erman Ekici, Yakup Karaoğlu, Yakup Yıldırım, Esin Altıntuğ ve Hatice Akaltın sanık olarak yer aldı.

YARGILAMA SÜRECİ VE DURUŞMA TAKVİMİ

İlk duruşma 7 Kasım 2016’da görülürken, dosya 55 celsede ele alındı. Mahkeme bu süreçte 545 müşteki ile 26 tanığın beyanını dinledi ve 3 Ağustos 2018’de hükmünü açıkladı.

AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET VE DİĞER CEZALAR

Heyet; Abdülmubtalip Demir, Talha Güneş, Metin Akaltın, Yakub Şahin, Hakan Şahin, İbrahim Halil Alçay, Resul Demir, Hacı Ali Durmaz ve Hüseyin Tunç’u “devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak” suçundan 1’er kez, “100 kişiyi nitelikli kasten öldürme” suçundan 100’er kez olmak üzere toplam 101’er kez ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırdı. Yaralananlar yönünden “nitelikli kasten öldürmeye teşebbüs”ten de ayrıca hapis cezaları verildi.

ÖRGÜT ÜYELİĞİNDEN VERİLEN HÜKÜMLER

Burak Ormanoğlu, Suphi Alpfidan, Mehmedin Baraç, Nihat Ürkmez ve Yakup Karaoğlu “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 12’şer yıl hapse mahkum edildi. Aynı suçtan yargılanan Esin Altıntuğ (Durgun), Hatice Akaltın, Yakup Yıldırım ve Abdulhamit Boz’a 7 yıl 6’şar ay hapis cezası verildi.

ÖRGÜT YÖNETİCİLİĞİ VE EK SUÇ DUYURUSU

“Silahlı terör örgütü yöneticisi olmak”tan 18 yıl hapse çarptırılan Erman Ekici hakkında, “anayasal düzeni ihlal” ile saldırıda meydana gelen ölüm ve yaralanmalara ilişkin ayrıca yargılanması için suç duyurusunda bulunuldu.

FİRARİLER, AYRILAN DOSYALAR VE DÜŞEN DAVA

Firari sanıklar İlhami Balı, Savaş Yıldız, Edremit Türe, Deniz Büyükçelebi, Yakup Selağzı, Kasım Dere, Nusret Yılmaz, Mustafa Delibaşlar, Walentina Slobodjanjuk, Muhammet Zana Alkan, Ömer Deniz Dündar, Cebrail Kaya, Ahmet Güneş, Kenan Kutval, Bayram Yıldız ve Hasan Hüseyin Uğur yönünden dosyalar ayrıldı. Yargılama sırasında ölen Mehmet Kadir Cebael hakkındaki dava ise düşürüldü.

GEREKÇELİ KARARDA ÖNE ÇIKAN TESPİTLER

Gerekçede, saldırının toplumun tüm kesimlerini ve anayasal düzeni hedef aldığı, kalabalık bir mitingde eş zamanlı canlı bomba eylemleriyle çok sayıda kişiyi öldürme ve yaralama kastının bulunduğu, eylemin toplumsal kaos yaratma amacıyla planlandığının anlaşıldığı vurgulandı.

İSTİNAF CEZALARI HUKUKA UYGUN BULDU

Dosyayı inceleyen Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Ceza Dairesi, istinaf başvurularını değerlendirerek yerel mahkemenin sanıklara verdiği cezaları hukuka uygun buldu ve kararları onadı.

YARGITAY 3. CEZA DAİRESİ’NDEN KISMEN BOZMA

Temyiz üzerine Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 9 sanık hakkındaki cezaları onarken; Yakup Şahin, Hakan Şahin, Hacı Ali Durmaz, İbrahim Halil Alçay, Resul Demir, Hüseyin Tunç, Talha Güneş, Abdülmubtalip Demir ve Metin Akaltın yönünden dosyayı kısmen bozdu. Bozma gerekçesinde, saldırıda yaralanan Mustafa Budak’ın dava açıldıktan sonra yaşamını yitirdiği ve sanıkların Budak’ın ölümü yönünden de hüküm giymeleri gerektiği vurgulandı.

ERMAN EKİCİ HAKKINDA GENİŞLEYEN SUÇLAMALAR

Yargıtay, Erman Ekici’ye “silahlı terör örgütü kurma ve yönetme” suçundan verilen mahkumiyeti bozarak, Ekici’nin “nitelikli kasten öldürme”, “nitelikli kasten öldürmeye teşebbüs” ve “insanlığa karşı suç” başlıklarında yargılanması gerektiğini bildirdi.

DOSYA 10 SANIK YÖNÜNDEN YENİDEN GÖRÜLDÜ

Bozma kararının ardından dosya 10 sanık yönünden Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’ne döndü. 1 Temmuz’daki karar duruşmasında Yakub Şahin, Hakan Şahin, Hacı Ali Durmaz, Halil İbrahim Alçay, Resul Demir, Hüseyin Tunç, Talha Güneş, Abdülmubtalip Demir ve Metin Akaltın; maktul Mustafa Budak’a karşı “silahlı terör örgütü faaliyeti kapsamında nitelikli kasten öldürme”den ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum edildi.

EKİCİ’YE 102 KEZ AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET

Mahkeme, Erman Ekici’ye “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs”ten 1 kez, 101 kişiye karşı “silahlı terör örgütü faaliyetleri kapsamında nitelikli kasten öldürme”den 101 kez olmak üzere toplam 102 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verdi. Ayrıca 379 kişiye yönelik “öldürmeye teşebbüs”ten 6.822 yıl, “izinsiz patlayıcı madde bulundurma”dan 10 yıl ve “ruhsatsız silah bulundurma”dan 3 yıl hapis cezası uygulanmasına hükmetti. “İnsanlığa karşı suç” yönünden ise unsurlar oluşmadığı gerekçesiyle Ekici beraat etti.

İNDİRİM UYGULANMADI, KARAR OY BİRLİĞİYLE

Mahkeme heyeti, tüm cezaları oy birliğiyle kurarken sanıklar lehine herhangi bir indirim uygulamadı.