ABD'de hükümet krizi! Binlerce asker maaş alamayacak
ABD’de federal hükümetin kapanması, Kongre’de bütçe tartışmaları sonuçlanıncaya kadar on binlerce askerî personelin maaş akışını kesintiye uğratma riski taşıyor. Özellikle Ulusal Muhafız ve yedek kuvvetlerde tam zamanlı çalışan, hukuken “çift statülü teknisyen” olarak tanımlanan yaklaşık 46 bin personelin, kapanma sürecinde diğer faal görevli askerlerden ayrı bir kategoriye sokularak maaş alamayabileceği iddiası, Washington’da yeni bir kriz başlığına dönüştü.
“Çift statülü” teknisyenler, bir yandan Savunma Bakanlığı’nın sivil çalışanı kabul edilirken, diğer yandan kanunen askeri üniforma giyip yarı zamanlı askerlik yükümlülüklerini sürdürmek zorundalar. Bu hibrit yapı, onların hem sivil personel rejimine hem de askerî disipline tabi olmaları anlamına geliyor. Günlük rutinde helikopter ve uçak bakımı, kritik teknoloji desteği, silah onarımı, cephane güvenliği ve izole birliklere idari koordinasyon gibi görevleri yürütüyorlar. Başka deyişle; üslerin çalışır durumda kalmasından acil müdahale kapasitesinin ayakta tutulmasına kadar pek çok hayati iş, bu teknisyenlerin omuzlarında.
46 BİN KİŞİLİK OMURGA: ÜSLERDEN LOJİSTİĞE UZANAN GÖREV AĞI
ABD ordusunun 2025 mali yılı savunma politikası çerçevesinde, “çift statü” pozisyonları ülke genelinde farklı ihtisas alanlarına dağıtılmış durumda. Bir kısmı uçuşa elverişlilik onay süreçlerini yürütürken, bir kısmı modern silah sistemlerinin yazılım-güncelleme ve kalibrasyon işlerini üstleniyor. Ulusal Muhafız bünyesindeki bakım hangarlarından, doğal afet müdahalesi için hazır bekletilen helikopter filolarına kadar uzanan zincirde bu personelin yokluğu, doğrudan görev sürekliliğini tehdit ediyor.
KAPANMANIN HUKUKİ ETKİSİ: NEDEN MAAŞ ÖDENEMİYOR?
Federal kapanmalarda Kongre’den geçen geçici bütçe (CR) veya kalıcı tahsis yasaları olmadan, sivil çalışanlara maaş ödenmesi kural olarak duruyor. “Çift statü” grubu, işin askerî niteliğine rağmen bordro bakımından sivil sınıfta değerlendirildiği için, kapanma döneminde otomatik ödeme kapsamı dışında kalabiliyor. Buna karşın görevleri “hayati ve ertelenemez” sayıldığı için birçoğu fiilen çalışmaya devam etmekle yükümlü. Sonuç: İş başında kalınan günler için “geriye dönük ödeme” umudu dışında kısa vadede nakit akışı yok. Bu, hane bütçelerinde ciddi stres yaratıyor.
“ADİL DEĞİL” TEPKİSİ: EMEKLİ TÜMGENERAL MCGINN’DEN ÇAĞRI
ABD Ulusal Muhafız Birliği Başkanı, Massachusetts Ulusal Muhafızları’nın eski üst düzey komutanı Emekli Tümgeneral Francis McGinn, bu ikilemi “adil olmayan” bir tablo olarak nitelendiriyor. McGinn’e göre kapanmanın teknik hükümleri, sahadaki gerçeklikle çatışıyor: İmalat hatalarından doğabilecek bir bakım gecikmesi, hava araçlarını yere indirebilir; radar ve iletişim altyapısındaki aksama, afet veya acil savunma görevlerinde reaksiyon süresini uzatır. McGinn, Kongre’ye “gözden kaçmış” bu statü için hızlı bir geçiş hükmü eklenmesi çağrısı yapıyor.
GÜVENLİK VE HAZIR BULUNURLUK RİSKİ: SAHA DENGESİ İNCE AYAR İSTER
Kapanmalar sadece bordroyu değil, malzeme tedariki ve bakım planlarını da aksatır. Kritik parça siparişleri, hizmet alımları ve teknik denetimler ötelenir; bu da uçuş saatlerinin kısılmasına, eğitim takvimlerinin delinmesine, yedek parça stoklarının hızla erimesine yol açar. Ulusal Muhafızların doğal afetlere müdahale kapasitesi—sel, orman yangını, fırtına gibi senaryolarda—milisaniyelerle ölçülen bir hazırlık gerektirir. Maaş belirsizliği, moral ve motivasyonu zedelerken, gönüllü-çalışan havuzunda kopuşları da tetikleyebilir.
SİYASİ PERDE ARKASI: KONGRE’DE UZLAŞI ARAYIŞI VE “GEÇİCİ BÜTÇE” SENARYOLARI
Temsilciler Meclisi ile Senato arasında harcama kalemleri ve “tavan-taban” tartışmaları sürerken, kapanmanın süresi ve kapsamı belirsizliğini koruyor. Çözüm için en gerçekçi seçenek, yeni bir “geçici bütçe” ile kapanmanın kaldırılması ve geriye dönük ödemelerin serbest bırakılması. Ancak “çift statü” personelin kapanmalarda otomatik ödemeye dâhil edilmesi için ya kalıcı bir yasa değişikliği ya da savunma tahsisatına konulacak net bir istisna hükmü gerekiyor. Son yıllarda defalarca yaşanan kapanma döngüleri, bu teknik düzenleme ihtiyacını daha görünür kıldı.
BORDRO KRİZİNİN İNSANİ YÜZÜ: HANE BÜTÇESİNDEN KREDİ NOTUNA
Aylık taksitler, kira, çocuk bakımı ve sağlık harcamaları… Maaşın gecikmesi, binlerce ailenin günlük hayatında zincirleme sonuç doğuruyor. Çok sayıda eyalette Ulusal Muhafızlar, işin niteliği gereği sivil sektörde ikinci bir işe paralel çalışsa da kapanmaların belirsizliği, plan yapmayı zorlaştırıyor. Kredi kartı limitleri, faiz yükü ve kredi notu baskısı, bordro krizinin görünmeyen ama yakıcı yan etkileri.
KISA VADEDE NE OLUR, UZUN VADEDE NE GEREKİR?
Kısa vadede en muhtemel senaryo, Kongre’nin kapanmayı sonlandıracak bir geçici bütçe çıkarması ve geriye dönük ödemelerin yapılması. Ancak aynı döngünün birkaç ay sonra tekrarlanmaması için iki yapısal adım öne çıkıyor: Birincisi, “çift statü” teknisyenlerin kapanma dönemlerindeki ödemelerinin kesintisiz sürmesini güvence altına alan açık, kalıcı bir yasal düzenleme. İkincisi, savunma tedarik ve bakım kalemlerinin “kapanma bağışıklığı”nı güçlendirecek idari protokoller—özellikle uçuşa elverişlilik ve afet müdahalesiyle doğrudan bağlantılı alanlarda.
SONUÇ: GÜVENLİK, BORDRO VE SİYASETİN KESİŞTİĞİ KRİTİK EŞİK
ABD’nin güvenlik mimarisinde Ulusal Muhafız ve yedek kuvvetlerin görünenden çok daha merkezi bir yer tuttuğu bu krizle yeniden açığa çıktı. 46 bin “çift statülü” teknisyenin maaş belirsizliği, sadece bir bordro meselesi değil; üslerin işlerliği, uçuş güvenliği, afetlere hazırlık ve caydırıcılık zincirinin en zayıf halkasına dönüşme riski taşıyor. Siyaset, bütçe ve güvenlik arasındaki bu ince denge, hızlı bir geçici çözüm kadar, tekrarı engelleyecek kalıcı bir düzenlemeyi de zorunlu kılıyor.