Ankara’da kaçak tütün ve elektronik sigara tehlikesi masaya yatırıldı

Türkiye genelinde kaçak tütün ürünleri tüketimine ilişkin saha araştırması sonuçlarının ve vergi politikalarında yaşanan güçlüklerin ele alındığı çalıştay, Ankara Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Külliyesi’nde gerçekleştirildi. Çalıştay, kamu kurumları, akademi ve sivil toplum temsilcilerini bir araya getirdi.

KAMU VE AKADEMİDEN YOĞUN KATILIM

Sağlığı Geliştirme ve Sigara ile Mücadele Derneği’nin katkılarıyla düzenlenen programa, Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayıp Birinci, İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş, Dernek Başkanı Yasemin Açık’ın yanı sıra çok sayıda akademisyen, öğrenci ve davetli katıldı. Program, açılış konuşmalarının ardından saha araştırmalarının paylaşıldığı oturumlarla devam etti.

TÜTÜN ENDÜSTRİSİNİN YÖNTEMLERİ DEĞİŞİYOR

Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayıp Birinci, tütün endüstrisinin önlemlere rağmen strateji değiştirerek hedef kitlesini genişletmeye çalıştığını vurguladı. Birinci, elektronik sigaralar, nikotin poşetleri ve sentetik nikotin içeren yeni ürünlerin “yenilik” ve “zarar azaltma” söylemleriyle masumlaştırıldığını, ancak temel amacın nikotin bağımlılığını sürdürmek olduğunu söyledi.

ÇOCUKLAR VE GENÇLER HEDEFTE

Birinci, ısıtılmış tütün ürünlerinin dumansız ve zararsız olduğu iddialarının bilimsel verilerle örtüşmediğini belirterek, bu ürünlerin geleneksel sigarayla aynı bağımlılık potansiyeline sahip olduğuna dikkat çekti. Güncel araştırmalara göre, dünya genelinde 13-15 yaş aralığında en az 40 milyon çocuğun en az bir tütün ürünü kullandığını ifade eden Birinci, bunların 20 milyonunun sigara, 10 milyonunun dumansız tütün kullandığını aktardı.

ELEKTRONİK SİGARA KULLANIMI ALARM VERİYOR

Verilerin daha da çarpıcı bir tabloyu ortaya koyduğunu dile getiren Birinci, en az 15 milyon çocuğun bu yaş grubunda elektronik sigaraya başladığını söyledi. Dumansız tütün ürünlerinin yaygınlaşmasının, özellikle gençleri hedef alan pazarlama stratejilerinin sonucu olduğunu vurguladı.

SON 3 YILDA BİNLERCE OPERASYON YAPILDI

İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş ise kaçak tütünle mücadelede yürütülen operasyonlara ilişkin kapsamlı veriler paylaştı. Aktaş, son 3 yılda 51.055 operasyon gerçekleştirildiğini, bunların 17.391’inin 2025 yılında yapıldığını ve toplam 64.769 şüpheli hakkında adli işlem yürütüldüğünü açıkladı.

MİLYONLARCA KAÇAK ÜRÜN ELE GEÇİRİLDİ

Aktaş’ın verdiği bilgilere göre bu operasyonlarda 27 milyon paket kaçak sigara, 5 milyar adet boş makaron, 1.5 milyar adet dolu makaron, 2.800 ton tütün, 2.6 milyon adet puro ve çeşitleri ile 1.6 milyar adet elektronik sigara ele geçirildi. 2025’in ilk 11 ayında ise ele geçirilen sigara paketi sayısı 11 milyonu, boş makaron miktarı 1.4 milyarı, dolu makaron miktarı ise 334 milyonu aştı.

ELEKTRONİK SİGARADA YASA DIŞI TİCARET

Cumhurbaşkanlığı kararıyla elektronik sigaranın yasaklanmış olmasına rağmen bu ürünlerin yasa dışı yollarla piyasaya sürüldüğünü belirten Aktaş, 2025 yılının 11 ayında 522.830 adet elektronik sigaranın ele geçirildiğini kaydetti.

SİGARA MÜCADELESİNDE 30 YILLIK BİRİKİM

Sağlığı Geliştirme ve Sigara ile Mücadele Derneği Başkanı Yasemin Açık, çalıştaydan elde edilen sonuçların halk sağlığı, kamu güvenliği ve vergi-fiyat politikalarına önemli katkılar sağlayacağını söyledi. Açık, bu mücadelenin 30 yılı aşkın bir geçmişe dayandığını ve Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde başlayan çalışmaların bugün ulusal ölçekte sürdüğünü anlattı.

DERNEĞİN TARİHSEL ÇALIŞMALARI

Açık, derneğin 1993 yılında kurulduğunu, 1998’de kamu yararına çalışan dernek statüsü kazandığını hatırlattı. 1990’lı yıllarda faks kampanyaları, periyodik yayınlar, uluslararası kongreler ve “bırak kazan” kampanyaları düzenlendiğini, bu faaliyetlerin halen devam ettiğini ifade etti.

2026’DA ELAZIĞ’DA ULUSAL KONGRE

Konuşmasının sonunda Açık, 3-7 Haziran 2026 tarihleri arasında Elazığ’da düzenlenecek Ulusal Tütün Kontrolü Kongresi’ne davette bulundu. Açık, sigara mücadelesine gönül veren tüm paydaşları bir araya gelerek ortak mücadeleyi güçlendirmeye çağırdı.