Cilt kanseri nedir?

Cilt kanseri, cildin hücresel düzeyde kontrolsüz bir şekilde büyümeye başlayarak kanserleştiği bir tür kanserdir. Cilt kanseri, cildin farklı tabakalarında meydana gelebilir. En yaygın cilt kanseri türleri şunlardır:

1. Bazal Hücreli Kanser (BHK): Cildin en dış tabakası olan epidermise hücresel zarar veren ultraviyole (UV) ışınlarının etkisiyle gelişebilir. Bu tür kanser yavaş büyür ve genellikle cilt yüzeyinde yara veya kabarcık gibi görünüşe sahiptir.
2. Skuamöz Hücreli Kanser (SHK): Bu kanser türü de genellikle UV ışınlarına maruz kalma sonucunda gelişir. Epidermisin daha üst tabakalarındaki hücrelerde başlar ve hızlı bir şekilde büyüyebilir. Kabarık, yaralı veya kabuk bağlamış cilt lezyonları şeklinde kendini gösterebilir.
3. Melanom: Melanosit adı verilen hücrelerden kaynaklanır. Melanositler, cilt rengini belirleyen pigment melanin üretir. Melanom, diğer cilt kanserlerine göre daha tehlikeli olabilir, çünkü hızlı büyüyebilir ve erken aşamalarda bile yayılabilir. Melanom genellikle mevcut bir benin anormal bir şekilde büyümesi veya değişmesi olarak başlar.

Cilt kanseri neden meydana gelir? 

Cilt kanserinin temel nedeni, cilt hücrelerinin DNA'sında meydana gelen hasardır. Bu DNA hasarı, normalde düzgün bir şekilde kontrol edilen hücre büyüme ve bölünme süreçlerini bozabilir, böylece kanserli hücrelerin oluşumuna yol açabilir. Cilt kanserine neden olan başlıca faktörler şunlar olabilir:

1. Ultraviyole (UV) Işınları: Güneş ışınlarındaki ultraviyole (UV) radyasyon, cilt hücrelerinin DNA'sını hasarlayabilir. Uzun süreli ve tekrarlayan güneşe maruz kalma, özellikle cildin yanması, cilt kanseri riskini artırabilir. Solarium (güneşlenme yatağı) kullanımı da benzer bir risk taşır.
2. Cilt Hasarı: Yaralanmış veya iyileşmekte olan cilt bölgeleri, cilt kanseri riskini artırabilir. Özellikle açık yaralar veya yara izleri, kanserli hücrelerin büyümesi için uygun bir ortam sağlayabilir.
3. Cilt Tipi ve Genetik Faktörler: Açık tenli, açık renkli gözlü ve açık saçlı bireyler, melanin pigmentinin az olduğu için UV ışınlarına daha duyarlıdır. Ayrıca aile geçmişi, genetik yatkınlık da cilt kanseri riskini etkileyebilir.
4. Yaşlanma: Yaşlandıkça, cilt hücreleri daha fazla hasar biriktirme eğilimindedir. Bu da cilt kanseri riskini artırabilir.
5. Maruz Kalınan Kimyasallar: Bazı kimyasal maddeler, cilt hücrelerine zarar verebilir ve DNA hasarına neden olabilir. Özellikle bazı endüstriyel kimyasallar veya kanserojen maddelere maruz kalmak cilt kanseri riskini artırabilir.
6. Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Bağışıklık sistemi, kanserli hücreleri tanıyıp yok etmede önemli bir rol oynar. Bağışıklık sistemi baskılanmış veya zayıflamış ise, kanserli hücrelerin kontrolü daha zor olabilir.

Belirtileri nelerdir? 

Cilt kanserinin belirtileri, kanserin türüne göre farklılık gösterebilir. İşte farklı cilt kanseri türlerinin yaygın belirtileri:

1. Bazal Hücreli Kanser (BHK):
   • Cilt üzerinde yavaş büyüyen ve genellikle pürüzlü kenarlı, parlak veya inci benzeri yaralar.
   • Cilt yüzeyinde kanayan veya kabuk bağlamış yaralar.
   • Genellikle yüz, boyun ve eller gibi güneşe en çok maruz kalan bölgelerde görülür.
2. Skuamöz Hücreli Kanser (SHK):
   • Kabuk bağlamış veya kanayan, yüzeyi pürüzlü yaralar.
   • Açık renkli veya kabarık lezyonlar.
   • Yaraların etrafındaki ciltte kızarıklık veya şişlik.
   • Kabuk bağlamış lezyonların üst yüzeyini kazıdığınızda kanama olabilir.
3. Melanom:
   • Mevcut bir benin boyut, şekil veya renkte aniden değişmesi.
   • Siyah, kahverengi veya renk açısından dengesiz lezyonlar.
   • Benlerin veya lezyonların sınırlarının belirgin olmaması.
   • Yeni bir ben veya lezyonun ortaya çıkması.
   • Kaşıntı, ağrı veya kanama olabilen lezyonlar.

Tedavi yöntemleri neler? 

Cilt kanserinin tedavi yöntemleri, kanserin türüne, yayılma durumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Aşağıda, yaygın olarak kullanılan cilt kanseri tedavi yöntemlerinden bazılarını bulabilirsiniz:

1. Cerrahi Müdahale: Cilt kanseri lezyonu genellikle cerrahi olarak çıkarılır. Bu yöntem, kanserli dokuyu sağlıklı dokudan ayırarak tümörün tamamen çıkarılmasını amaçlar. Küçük lezyonlar için lokal anestezi altında gerçekleştirilebilirken, büyük veya derin tümörler için genel anestezi gerekebilir.
2. Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanarak kanser hücrelerini öldüren radyasyon tedavisi. Cilt kanserinde, özellikle cerrahi müdahale mümkün değilse veya kanser yayılmışsa radyoterapi kullanılabilir.
3. Kemoterapi: Cilt kanserinin bazı türlerinde kemoterapi ilaçları kullanılabilir. Bu ilaçlar, kanser hücrelerini öldüren veya büyümelerini yavaşlatan maddeler içerir. Kemoterapi genellikle cilt kanserlerinde daha nadir bir tedavi seçeneğidir.
4. Topikal Tedaviler: Bazı yüzeyel cilt kanserleri için topikal tedaviler kullanılır. Bu tedaviler, cilt yüzeyine doğrudan uygulanan krem veya losyonları içerir ve kanser hücrelerini hedefler.
5. Immünoterapi: İmmünoterapi, bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı savaşmaya teşvik eden ilaçlar kullanır. Bu tedavi, melanom gibi bazı cilt kanseri türlerinde etkili olabilir.
6. Hedefe Yönelik Tedaviler: Bazı cilt kanserlerinde, kanser hücrelerini hedef alan özel ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, kanser hücresinin belirli bir bileşenine saldırarak etkili olurlar.