Alzheimer hastalarına Akıllı Takip Desteği 6 ilde başladı

AKILLI TAKİP CİHAZI UYGULAMASI ALTI İLDE DEVREDE

Türkiye Alzheimer Derneği’nin “Alzheimer Yakınları İçin Risk Yönetimi Eğitimi ve Akıllı Takip Cihazı Desteği” projesi kapsamında İstanbul, Bursa, Denizli, Adana, Kayseri ve Tunceli’de kaybolma riski taşıyan erken ve orta evre hastalar için akıllı takip cihazları sahaya indirildi. Hasta yakınlarına eş zamanlı eğitimler verilerek güvenli izleme süreci başlatıldı.

ERKEN VE ORTA EVREDE KAYBOLMA RİSKİNE ODAKLANILDI

Davranış nörolojisi alanında çalışan Dr. Öğr. Üyesi Erdi Şahin, Alzheimer’ın çoğunlukla 65 yaş sonrası beyin hacmindeki küçülmeyle ilerleyen ve ilk belirti olarak unutkanlıkla kendini gösteren bir nörodejeneratif hastalık olduğunu belirtti. Şahin, ülke genelinde yaklaşık 700 bin Alzheimer hastası bulunduğunu aktararak artış eğilimine dikkat çekti.

HASTALIĞIN ÜÇ ANA EVRESİNE GÖRE PLANLAMA YAPILIYOR

Şahin, hastalığı erken, orta ve ileri evre olarak sınıflandırdıklarını; derneğin hem toplumsal farkındalık oluşturma hem de hasta ve bakım verenlere yönelik destek projeleri geliştirme misyonu yürüttüğünü ifade etti. Her evreye özgü bakım stratejileriyle kaybolma ve yön bulma sorunlarına karşı önleyici adımlar atıldığı vurgulandı.

KAYBOLMA OLAYLARININ ÖNLENMESİ PROJENİN MERKEZİNDE

Özellikle erken evrenin son kısmı ile orta evrede mekânsal yönelim ve navigasyon becerilerinin bozulması nedeniyle kaybolma vakalarının sıklaştığını dile getiren Şahin, proje eğitiminin bu riskleri öngörüp doğru araçlarla müdahale etmeyi hedeflediğini söyledi. Hasta yakınlarına olası senaryolar ve hazırlık planları ayrıntılı biçimde aktarılıyor.

TAKİP TEKNOLOJİLERİNDE YÖNTEMSEL DÖNÜŞÜM YAŞANDI

Geçmişte hastaların bulunmasını kolaylaştırmak için kalıcı işaretleme veya telefon uygulamalarına dayalı yöntemlerin denendiğini hatırlatan Şahin, batarya sorunları ve cihaz taşıma uyumsuzluğu nedeniyle bu çözümlerin sınırlı fayda sağladığını anlattı. Güncel akıllı takip cihazlarının ise daha uzun pil ömrü ve farklı taşıma seçenekleriyle öne çıktığını belirtti.

CİHAZLARIN TAŞINABİLİRLİĞİ VE UYUMLULUĞU ARTIRILDI

Şahin, farklı marka ve telefon ekosistemleriyle uyumlu modellerin cüzdan içine, telefon arkasına, bileklik ya da kolye formuna dönüştürülebilir yapıda sunulduğunu; amaçlarının hastanın günlük rutinini bozmadan cihazı sürekli üzerinde tutmasını sağlamak olduğunu ifade etti. GPS tabanlı izleme sayesinde kaybolma anında konumun hızlı teyit edilebildiği kaydedildi.

PROJEDE EĞİTİM VE CİHAZ DAĞITIMI EL ELE YÜRÜTÜLDÜ

Dernek, altı ilde yüz yüze toplantılar düzenleyerek hem hastalık evreleri hem de kaybolma riskinin hangi aşamada yoğunlaştığı konusunda bilgilendirme verdi. Eğitimlere yalnızca aile bireyleri değil, bakım merkezlerinde çalışan hemşire ve profesyonel bakım personeli de dahil edildi. Ziyaret edilen noktalarda cihazlar doğrudan teslim edildi; gidilemeyen illere ise kargoyla gönderim yapılıp çevrim içi oturumlarla kurulum anlatıldı.

ULUSAL YAYGINLAŞTIRMA HEDEFİ ORTAYA KONDU

Şahin, tüm hastalara aynı anda fiziksel cihaz temin etmenin mali ve lojistik açıdan güç olduğunu, bu nedenle bazı ailelerin cihazı kendi imkânlarıyla edindiğini belirtti. Dernek, ihtiyaç duyanlara model seçimi, kurulum ve risk senaryosu yönetimi konusunda destek veriyor. Amaç, şube bulunmayan illerde de eğitim turunu genişleterek 81 ile ulaşmak.

AFAD VE AKUT İLE KOORDİNASYON OLUŞTURULDU

Kaybolma sonrası arama süreçlerini hızlandırmak adına AFAD ve AKUT ekiplerine Alzheimer hastalarının davranış örüntüleri hakkında bilgilendirme eğitimleri verildi. Bilişsel kayıplar yaşayan bireylerin daha eski hafıza izlerine dayalı olarak çocukluk veya gençlik yıllarından hatırladığı bölgelere yönelme eğilimi gösterdiği aktarıldı. Bu durumun arama planlarının şekillenmesinde kritik olduğu vurgulandı.

CİHAZ KURULUM SÜRECİ BASİT VE HIZLI OLUYOR

Takip ünitesinin küçük boyutu sayesinde taşıma zorluğu yaşanmadığını belirten Şahin, önce hasta yakınının telefonuyla bağlantı ve uygulama eşleştirmesi yapıldığını, ardından hastanın cihazı üzerinde bulundurmasının yeterli olduğunu söyledi. Telefon bataryası bittiğinde takibin kesilmesine karşın bu cihazların enerjisinin bir yıl ve kimi modellerde daha uzun süre dayanabildiği ifade edildi.

UZUN PİL ÖMRÜ SÜREKLİ TAKİBİ KOLAYLAŞTIRIYOR

Yeni nesil takip çözümlerinin önceki GPS modellerine kıyasla daha hassas konum verisi sağladığını dile getiren Şahin, kaybolma ihbarı anında yakının uygulamadan anlık koordinat alarak arama çabasını dar bir alana indirebildiğini anlattı. Böylece hem zaman kaybının hem de kaygı düzeyinin azalmasının hedeflendiği belirtildi.

BİLGİLENDİRME VE DESTEK HATLARI AİLELERİN HİZMETİNDE

Dernek, eğitimlere katılan ailelere yazılı rehber, olası olay akış planı ve acil durum iletişim zinciri taslakları sunuyor. Ayrıca uzaktan bağlanarak kurulum sorunlarını çözmek ve riskli davranış değişikliklerini izleme yöntemlerine dair ek danışmanlık sağlanıyor. Ailelerin deneyim paylaşımı kültürünü güçlendirmek üzere çevrim içi forum ve dönemsel toplantı formatları hazırlanıyor.

ULUSAL KAPSAMA DOĞRU ADIMLAR SÜRECEK

Proje ekibi, saha geri bildirimlerini derleyerek cihaz türü, eğitim yöntemi ve erişim kanallarını güncelleme planı yapıyor. Yaygınlaştırma stratejisinin, yerel yönetimler ve sağlık otoriteleriyle kurulacak iş birlikleriyle hızlanabileceği ifade edilirken; hedefin kaybolma vakalarını en aza indirip bakım verenlerin yükünü azaltmak olduğu vurgulanıyor. Dernek, toplum temelli destek modellerinin sürdürülebilirliğine dikkat çekerek uzun vadeli bir risk yönetimi ağı geliştirmeyi amaçlıyor.