“Hacettepe'' nasıl okunur? Doğru telaffuz nedir? İsmi nereden geliyor?

Ankara’da adıyla simgeleşen Hacettepe’nin telaffuzuna dair soru, bir videoyla gündeme geldi; seslendirme sanatçısı Mert Talat Dilekçioğlu, doğru söyleyişi örneklerle anlattı. Konu, üniversite isminin kökeni ve dolaşımda olan şehir efsaneleriyle birlikte yeniden tartışıldı. İşte doğru telaffuz, tarihçesi ve öne çıkan bilgiler.

HACETTEPE NASIL OKUNUR? DOĞRU TELAFFUZ KILAVUZU

Hacettepe söylenirken ilk hece uzun okunur: “hâcet-tepe”.

“Hacet”, Türkçede “ihtiyaç, dilek” anlamına gelir; bu nedenle ilk “a” sesi uzatılır.

Kelime bölünüşü ve vurgu: hâ-cet-te-pe; vurgu genellikle “-tepe”ye yaklaşır, akışta çift “t” net artiküle edilir.

Günlük dilde kısalan formlardan kaçının; “Haçettepe” gibi yanlış telaffuzlar ve yazımlar doğru değildir.

SES SANATÇISINDAN DOĞRU SÖYLEYİŞ: MERT TALAT DİLEKÇİOĞLU NE DEDİ?

Dilekçioğlu, paylaştığı videoda “hacet” kökünün anlamını hatırlatarak ilk hecenin uzatılmasını örneklerle gösterdi.

Yanlış alışkanlıkların, hız ve ağız farklılıklarından kaynaklandığını vurguladı; sahne ve mikrofon diksiyonunda uzun heceyi korumayı önerdi.

Uygulamalı anlatımda, “hâcet” ve “hâcet-namazı” gibi sözcüklerle hece uzunluğunu pekiştirdi.

HACETTEPE İSMİ NASIL ORTAYA ÇIKTI? TARİHÇE VE KAYNAKLAR

1950’lerde Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin Çocuk Sağlığı Enstitüsü ve Hastanesi, bugünkü Hacettepe yerleşkesinde kuruldu.

Bölge adı; yerel anlatılarda “hacı” ile “tepe” birleşiminden türeyen “Hacettepe” olarak benimsendi, 1967’de üniversiteye resmen ad oldu.

İsim, tıp eğitimi ve sağlık hizmetinin bu bölgede kök salmasıyla kalıcılaştı; Ankara’nın modernleşme hamlesine simge niteliğinde eşlik etti.

EFSANELER VE SÖYLENCELER: “HACET YAPILAN TEPE” ANLATISI

Anlatıya göre, şehir merkezine hâkim bu yükselti geçmişte manevi öneme sahipti; insanlar dilekte bulunmak için buraya çıkardı.

Halk dilinde “Hacet Tepesi” söyleyişi zamanla yer adı hâline geldi; tıp kurumlarının kurulmasıyla anlam, dertlere deva fikriyle örtüştü.

Söylencenin tarihsel belge karşılığı sınırlı olsa da yerel hafızada güçlü biçimde yaşamayı sürdürüyor.

DİĞER RİVAYET: “HACININ TEPESİ”NDEN KURUM ADINA

Eski dönemlerde bölgede nüfuz sahibi bir hacının evi olduğuna dair bir başka anlatı da dolaşımda.

“Hacettepe’ye bir tepe daha olsun” veya tıp/tepe çağrışımıyla “tip/tep” benzetmeleri, ağızlar üzerinden adı besleyen folklorik unsurlar olarak aktarılıyor.

Ortak payda: Yer adının, bölgenin hem coğrafi yüksekliğini hem de toplumsal hafızasını işaret etmesi.

TELAFFUZDA SIK YAPILAN HATALAR VE DOĞRULAR

Yanlış: “Haçet-” şeklinde “c”yi “ç”leştirmek; Doğru: yumuşak “c” ile “hâcet-”.

Yanlış: İlk heceyi kısa okumak; Doğru: uzun “â” ile başlamak.

Yanlış: Çift “t”yi yutmak; Doğru: “-cet-te-” bölümünde t’leri belirginleştirmek.

Yazımda her zaman tek kelime ve özel ad büyük harfle: Hacettepe.

MERT TALAT DİLEKÇİOĞLU KİMDİR?

Tiyatro ve dizi oyuncusu, spiker, sunucu, seslendirme sanatçısı ve seslendirme yönetmeni; sahne ve stüdyo deneyimiyle tanınır.

Sinema, dizi, belgesel ve reklam projelerinde Türkçe dublaj çalışmaları yaptı; yönetmenlik de üstlendi.

Tecrübelerini Ankara Kızılay’daki StudyoMTD’de eğitimlerle gençlere aktarıyor.

AYRINTILI BİYOGRAFİ: MERT TALAT DİLEKÇİOĞLU KİMDİR?

Türkiye’de tiyatro ve seslendirme alanlarında tanınan bir isimdir.

Sahne oyunculuğunun yanı sıra mikrofon önü ve seslendirme yönetmenliği yapar.

Çalışmaları; sinema, dizi, belgesel ve reklam dublajlarını kapsar.

KARİYERİN BAŞLANGICI VE DÖNÜM NOKTALARI

Tiyatro kökenli bir kariyerle sahnede farklı türlerde oyunlarda rol aldı.

Seslendirme stüdyolarında mikrofon önü performanslarıyla bilinirliğini artırdı.

Zamanla projelerde kayıt sürecini yöneterek seslendirme yönetmenliğine de geçti.

SES VE DİKSİYON: DUBLAJ VE ANLATICI PERFORMANSLARI

Yabancı yapımlardaki oyunculara Türkçe dublaj yapmasıyla öne çıkar.

Belgesel anlatımı, film ve animasyon dublajı, tanıtım filmi, reklam ve kurumsal içerik seslendirmelerinde tecrübelidir.

Diksiyon, vurgu ve artikülasyon odaklı eğitim ve mentorluk çalışmaları yürütür.

YÖNETMENLİK: STÜDYODA KOORDİNASYON VE REJİ

Seslendirme yönetmeni olarak oyuncu seçimi, tonlama, senkron ve metin uyumu süreçlerini koordine eder.

Kayıt kalitesi, duygu aktarımı ve karakter bütünlüğüne odaklanan bir reji yaklaşımı benimser.

Zaman planlaması ve teknik ekip ile oyuncu arasındaki akışı yönetir.

TİYATRO ÇALIŞMALARI VE SAHNE DENEYİMİ

Dram, komedi ve çağdaş metinlerde sahne tecrübesine sahiptir.

Provalarda metin çözümleme, karakter derinleştirme ve sahne partnerliği üzerine yoğunlaşır.

Turne ve yerel sahnelemelerde seyirci etkileşimi ve canlı performans disiplinini sürdürür.

EĞİTİM VE MENTORLUK: STUDYOMTD NEDİR?

Ankara Kızılay’da kurduğu StudyoMTD ile genç yeteneklere seslendirme, diksiyon ve mikrofon önü oyunculuk eğitimleri verir.

Atölyelerde nefes, rezonans, vurgu, hız kontrolü, metin analizi ve sahne-mikrofon geçişi gibi modüller işlenir.

Stüdyoda uygulamalı kayıtlar ve demo hazırlama süreçleriyle kariyere başlangıç desteği sunulur.

BAŞARININ ANAHTARLARI: TEKNİK YETERLİLİK VE ÇOK YÖNLÜLÜK

Geniş tür yelpazesinde (sinema, dizi, belgesel, reklam) rol alabilme esnekliği.

Metin uyarlama, senkron ve duygu sürekliliğinde titiz çalışma alışkanlığı.

Hem oyuncu hem yönetmen olarak süreçleri bütüncül görme yetisi.

ÖNEMLİ PROJELER VE İŞBİRLİKLERİ

Sinema ve dizi dublajlarının yanı sıra ulusal/uluslararası markalar için reklam seslendirmeleri.

Belgesel anlatıcılığı ve kurumsal anlatım projeleri.

Genç sanatçılarla atölye ve uygulamalı stüdyo çalışmalarında mentorluk.

ÖDÜL VE TANINIRLIK

Sektörde “tecrübeli ve üretken” bir isim olarak kabul görür.

Çalışmalarının ağırlığı pratik üretim, eğitim ve stüdyo yönetimi alanlarındadır.

Tanınırlığı, hem sahne deneyimi hem de dublaj projelerindeki sürekliliğiyle pekişmiştir.

GÜNCEL ÇALIŞMALAR VE PLANLAR

Stüdyoda devam eden dublaj ve seslendirme projeleri.

Eğitim programlarını güncelleyerek yeni grup ve birebir dersler açma planları.

Dijital platform içerikleri, podcast anlatımı ve kısa format ses içeriklerine yönelim.