Netanyahu'yu ağırlayan Macaristan'dan flaş karar: UCM'den ayrılacak!

İSRAİL BAŞBAKANI NETANYAHU, MACARİSTAN'A ZİYARETTE BULUNDU

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, UCM (Uluslararası Ceza Mahkemesi) tarafından hakkında tutuklama kararı alınmasına rağmen Macaristan'a gitti. Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın daveti üzerine Budapeşte'ye gelen Netanyahu, Macaristan Savunma Bakanı Kristof Szalay-Bobrovniczky tarafından Uluslararası Liszt Ferenc Havalimanı'nda karşılandı. Savunma Bakanı Szalay-Bobrovniczky, sosyal medya hesabı üzerinden Netanyahu ve eşinin Budapeşte'de karşılanmasına ilişkin fotoğraflar paylaştı. Netanyahu'nun Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile görüşmesi beklenirken, Macaristan Cumhurbaşkanı Tamas Sulyok ile de bir araya geleceği İsrail basınında yer aldı.

UCM'NİN TUTUKLAMA KARARI VE YÜKÜMLÜLÜKLER

UCM (Uluslararası Ceza Mahkemesi), 21 Kasım 2024 tarihinde aldığı kararla, Gazze'de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkardı. Mahkemenin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü'nün 86'ncı ve 87'nci maddeleri gereğince, UCM'ye (Uluslararası Ceza Mahkemesi) taraf olan ülkeler bu kararı uygulamakla yükümlü bulunuyor. Statünün 89'uncu maddesi, Netanyahu ve Gallant'ın UCM'ye (Uluslararası Ceza Mahkemesi) taraf bir ülkeye gitmesi halinde yetkili makamlar tarafından tutuklanarak Lahey'deki mahkemeye teslim edilmesi gerektiğini belirtiyor.

MACARİSTAN'DAN UCM'DEN ÇEKİLME KARARI

Macaristan hükûmeti, Netanyahu'nun ülkeye ziyareti sırasında UCM'den (Uluslararası Ceza Mahkemesi) çekilme kararı aldığını açıkladı. Macaristan Hükûmet Sözcüsü Zoltan Kovacs, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, Devlet Bakanı Gergely Gulyas'ın, hükûmetin UCM'den (Uluslararası Ceza Mahkemesi) çekilme sürecini başlattığını duyurdu. Gulyas, çekilme işleminin Macaristan'ın anayasal ve uluslararası yükümlülükleri doğrultusunda perşembe günü resmen başlayacağını belirtti. Macaristan, Roma Statüsü'nü 15 Ocak 1999'da imzalamış ve 30 Kasım 2001'de onaylamıştı. UCM'yi (Uluslararası Ceza Mahkemesi) kuran Roma Statüsü ise 1 Temmuz 2002'de yürürlüğe girmişti.

UCM'DEN ÇEKİLME SÜRECİ 

Roma Statüsü'nün 127'nci maddesine göre, bir devletin UCM'den (Uluslararası Ceza Mahkemesi) çekilmesi için BM (Birleşmiş Milletler) Genel Sekreterliğine yazılı bildirim yapılması gerekiyor. Bildirimin ardından çekilme süreci bir yıl sonra tamamlanıyor. Bu süreç boyunca Macaristan'ın, Roma Statüsü kapsamında üstlendiği yükümlülükleri yerine getirmeye devam etmesi gerekiyor. Çekilme sürecinin tamamlanmasına kadar Macaristan, UCM (Uluslararası Ceza Mahkemesi) kararlarını uygulamak zorunda olacak.

ÇEKİLMEDEN ÖNCE İŞLENEN SUÇLARA DAİR YARGI YETKİSİ

Benzer bir durum daha önce Filipinler tarafından yaşanmıştı. Filipinler, 14 Mart 2018'de UCM'den (Uluslararası Ceza Mahkemesi) çekilme kararını açıklamış, bir yıl sonra 16 Mart 2019'da çekilme süreci tamamlanmıştı. Ancak Filipinler'in UCM'den (Uluslararası Ceza Mahkemesi) ayrılması, çekilme tarihinden önce işlenen suçlara ilişkin mahkemenin yargı yetkisini ortadan kaldırmamıştı. Eski Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, ülkesinin UCM'den (Uluslararası Ceza Mahkemesi) çekilmesine rağmen çekilme öncesinde işlenen suçlarla ilgili olarak hala UCM (Uluslararası Ceza Mahkemesi) tarafından soruşturulmaya devam ediyor.