Elektro Gitarda Entonasyon Ayarı Nasıl Yapılır?
Gitarınız akortlu olsa bile notalar hala kulak tırmalıyorsa, sorunun kaynağı entonasyon olabilir!
Gitar çalarken tınlayan notaların beklediğiniz gibi olmaması, özellikle akorlar ilerledikçe sesin bozulması sizi rahatsız ediyorsa, muhtemelen entonasyon ayarı yapmanın vakti gelmiştir. Entonasyon ayarı, elektro gitarın perdelere basıldığında da doğru notaları vermesini sağlar. Bu yazıda, "Entonasyon ayarı nedir?", "Nasıl yapılır?", "Kulağa göre yapılabilir mi?" gibi soruları yanıtlayacak, ayrıca bu işin sabır gerektiren noktalarına da değineceğiz.
Entonasyon Ayarı Nedir?
Entonasyon, gitar telinin bir perdeye basıldığında verdiği sesin, teorik olarak vermesi gereken nota ile tam olarak uyuşmasıdır. Yani 12. perdede bastığınız notanın aynısı, o telin 12. perde harmonik sesinde de duyulmalıdır. Bu dengeyi sağlamak, gitarın her perdesinde doğru nota vermesini garanti eder.
Entonasyon Ayarı Nasıl Yapılır?
Elektro gitarda entonasyon ayarı için genellikle gitarın arka kısmındaki köprü (bridge) vidası kullanılır. İşlemler şu şekilde sıralanabilir:
Gitarınızı standart akort edin.
Ayar yapmak istediğiniz telin 12. perde harmonik sesini duyun.
Aynı telin 12. perdesine basarak çalın.
İki ses arasındaki farkı dinleyin.
Basılı ses harmonikten daha tizse, telin uzunluğunu artırmak gerekir. Bunun için köprüdeki vidayı sıkın.
Basılı ses daha pestse, teli kısaltmanız gerekir. Bunun için vidayı gevşetin.
Her ayar sonrasında tekrar akort edip adımları yenileyin.
Bu işlemler sabır ister. Her vidanın o teli ne kadar etkilediğini anlamak zaman alabilir. Özellikle hareketli köprülü (floating bridge) gitarlar bu konuda daha fazla dikkat ve sabır gerektirir.
Kulakla Entonasyon Ayarı Yapılabilir mi?
Evet, entonasyon ayarı profesyonel cihazlar yardımı olmadan kulakla da yapılabilir. Bunun için 12. perde harmonik sesiyle 12. perde basılı sesin uyumunu dikkatlice dinlemeniz gerekir. Aradaki frekans farkını kulakla algılayarak köprü ayarlarını kademeli olarak yapabilirsiniz. Ancak bu yöntem, deneyim gerektirir.
Nelere Dikkat Edilmeli?
Her ayardan sonra gitar yeniden akort edilmelidir.
Kullanılan tel kalınlığı değiştirildiğinde entonasyon ayarı da yeniden yapılmalıdır.
Gitarın sap ayarı (truss rod) bozuksa entonasyon tutarsız olabilir.
Hiçbir gitar 100% entonasyon veremez. Her zaman mikroskobik farklar olabilir.
Entonasyon ayarı, gitarınızın tınlayan notaların doğruluğu için en kritik ayarlardan biridir. Sabrınızı ve kulak hassasiyetinizi konuşturarak bu ayarı kendiniz yapabilir, gitarınızdan maksimum performans alabilirsiniz.