CHP'li Yaman engellilerin sorunlarını tek tek sıraladı

“BUGÜN KUTLAMA DEĞİL, SORUMLULUKLARIMIZI HATIRLAMA GÜNÜ”

CHP Ankara Milletvekili Dr. Aylin Yaman, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü nedeniyle Meclis’te yaptığı konuşmada engellilerin uzun süredir çözüm beklediği sorunlara dikkat çekti. Yaman, bu özel günün bir kutlama değil, toplumun ve siyasetin sorumluluklarını yeniden hatırlaması gereken bir gün olduğunu belirterek “Sevgi tek başına engelleri kaldırmaz; engelleri ortadan kaldıran, hakkı temel alan düzenlemelerdir” dedi.

DOĞRU VERİ VE ICF SİSTEMİNE GEÇİŞ TALEBİ

Türkiye’de gerçek engelli sayısının bilinmediğini vurgulayan Yaman, politikaların sağlıklı ilerleyebilmesi için DSÖ’nün Uluslararası İşlevsellik, Yeti Kaybı ve Sağlık Sınıflandırması (ICF) sistemine geçilmesinin zorunlu olduğunu ifade etti. Bu sistemle bireylerin yalnızca tıbbi durumunun değil, çevresel ve sosyal koşullarla birlikte tüm işlevselliğinin değerlendirilebileceğini söyledi.

EĞİTİMDE KAYNAŞTIRMA VE GÖLGE ÖĞRETMEN VURGUSU

Eğitimde kaynaştırma modelinin güçlendirilmesi gerektiğini belirten Yaman, gölge öğretmen uygulamasının ücretsiz şekilde devlet tarafından sağlanması gerektiğini dile getirdi. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde ciddi personel eksikliği olduğunu belirten Yaman, birçok meslek grubunun atama beklediğini ancak merkezlerin yetersiz kadrolarla ayakta durmaya çalıştığını ifade etti. Bu durumun istismar ve şiddet riskini artırdığına dikkat çekti.

“UZMAN PERSONEL ATANMALI, BİNA AÇMAK ÇÖZÜM DEĞİL”

Yaman, özel eğitim kurumlarının güçlü bir insan kaynağıyla desteklenmesi gerektiğini vurgulayarak öğretmen, fizyoterapist, ergoterapist, dil ve konuşma terapisti, psikolog, sosyal hizmet uzmanı gibi birçok alanda uzman kadroların acilen atanması gerektiğini söyledi. “Merkez açmak değil, nitelikli personel istihdam etmek gerçek çözümdür” dedi.

SAĞLIK GİDERLERİNDE GERİ ÖDEME SİSTEMİ YETERSİZ

Protez, ortez ve işitme cihazı gibi hayati ihtiyaçlarda geri ödeme sisteminin düşük kaldığını söyleyen Yaman, engellilerin yüksek mali yük altında bırakıldığını belirtti.

İSTİHDAMDA KOTALAR YETERSİZ, EK ATAMA ŞART

Engellilerin ekonomik ve sosyal güçlenmesinin en önemli yolunun istihdam olduğunu kaydeden CHP’li Yaman, kamu kurumlarında kotaların dolu olduğu gerekçesiyle yeni atamaların yapılmamasını eleştirdi. EKPSS’de yüksek puan almasına rağmen atanmayan engelli öğretmen, mühendis ve sağlıkçıların bulunduğunu hatırlatarak kotaların artırılması ve ek kadroların açılması gerektiğini söyledi.

ENGELLİ AYLIĞI HANE GELİRİNE GÖRE DEĞİL, BİREYE GÖRE HESAPLANMALI

Mevcut aylık hesaplama yönteminin adil olmadığını belirten Yaman, ailedeki mal varlığının engelli bireyin aylığa erişimini engellemesinin kabul edilebilir olmadığını ifade etti. Desteklerin bireysel gelire göre düzenlenmesi ve asgari ücret düzeyine çıkarılması gerektiğini söyledi.

“ENGELLİLER İÇİN EMEKLİLİK NEREDEYSE ULAŞILMAZ HÂLE GELDİ”

Engelli bireylerin emeklilikte ciddi hak kayıpları yaşadığını belirten Yaman, özellikle 2008 öncesi sigortalılar için sonradan getirilen düzenlemelerin “vicdani olmadığını” ifade etti. Emeklilik hesaplarının yalnızca çalışma gücü kaybına göre değil, tüm yaşam koşullarını dikkate alan bütüncül bir yöntemle yapılması gerektiğini söyledi.

BAKIM YÜKÜNÜN TAMAMI KADINLARIN ÜZERİNDE

Engelli bireylerin bakım sorumluluğunun çoğunlukla kadınlara yüklendiğini ifade eden Yaman, bunun kadınları hem eğitimden hem de çalışma hayatından uzaklaştırdığını belirtti. CHP’nin parti programında yer alan Bakım Güvence Sisteminin hayata geçirilmesinin zorunlu olduğunu söyledi.

“ENGELLİLERİN ÜSTÜN YARARINI ÖNCELEYEN YASAL ÇÖZÜMLER ÜRETMELİYİZ”

TBMM Engelliler Komisyonu’nun engelli bireylerin ihtiyaçlarını merkeze alan politikalar üretmek için çalıştığını belirten Yaman, konuşmasını “Sevgi engelleri kaldırmaz; hakkı temel alan kurallar engelleri kaldırır” sözleriyle tamamladı.