alkolmetre nasıl çalışır? Alkolmetrenin çakallıkları neler?

Trafik polislerinin alkol kontrolü için kullandığı alkolmetreler, birçok insanın merak ettiği cihazlardan biridir. Basit bir nefes üflemesiyle kandaki alkol seviyesini ölçebilen bu cihazlar nasıl çalışıyor?

Alkol Ölçümünün Tarihçesi

İlk olarak İngiliz doktor ve araştırmacı Francis E. Anstie, 1874 yılında nefes yoluyla da az miktarda alkol atıldığını keşfetti. Bu keşfi, alkol tüketimi ve vücuttaki etkileri üzerine yapılan pek çok araştırmanın önünü açtı. Daha sonra, 1950'li yıllarda Amerikalı mucit Robert Frank Borkenstein, nefesle alkol ölçümü yapan ilk modern alkolmetre cihazını icat etti.

Alkolün Vücuttaki Yolculuğu

Alkol tüketildiğinde mide ve bağırsaklardan hızla emilir, kana karışır ve buradan tüm organlara yayılır. Karaciğer, alkolün büyük kısmını metabolize ederken, küçük bir bölümü ise kan dolaşımıyla akciğerlere ulaşır ve nefesle dışarı atılır.

Alkolmetreler işte bu noktada devreye girer. Nefeste bulunan alkol miktarını analiz ederek kandaki alkol oranını belirler.

Alkolmetre Türleri ve Çalışma Prensipleri

Günümüzde kullanılan üç temel alkolmetre çeşidi vardır:

1. Yakıt Hücreli Alkolmetreler:

Bu tür alkolmetrelerde, üflenen nefes içindeki alkol platin kaplı elektrotlardan oluşan bir yakıt hücresine ulaşır. Alkol burada oksitlenir ve elektrik akımı üretir. Üretilen akımın gücü, kandaki alkol seviyesiyle doğru orantılıdır.

2. Yarı İletken Sensörlü Alkolmetreler:

Bu cihazlarda nefes, kalay dioksit (SnO2) gibi malzemelerden yapılmış sensör yüzeyine temas eder. Alkol buharının sensör üzerindeki kimyasal reaksiyonu malzemenin elektrik direncini değiştirir. Bu direnç değişimi ölçülerek alkol konsantrasyonu hesaplanır.

3. Kızılötesi Spektroskopili Alkolmetreler:

Nefes içindeki alkol, kızılötesi ışığa maruz bırakılır. Alkol molekülleri, ışığın belirli dalga boylarını emer veya yansıtır. Bu emilim veya yansımanın ölçülmesiyle kandaki alkol seviyesi belirlenir.

Ölçümün Doğruluğu ve Kalibrasyon

Alkolmetrelerin doğru sonuç vermesi için düzenli olarak kalibre edilmesi önemlidir. Bu cihazları "şöyle üfleyerek" veya "böyle üfleyerek" kandırmak mümkün değildir; cihazın hatalı sonuç vermesi yalnızca teknik arıza veya kalibrasyon eksikliğinden kaynaklanabilir.

Önemli Bir Hatırlatma

Sonuç olarak, alkolmetreler bilimsel yöntemlerle çalışan ve yüksek doğruluk oranına sahip cihazlardır. Trafik güvenliği açısından alkollü araç kullanmamak hem sizin hem de diğer sürücülerin hayatını korur. Alkol kullanımı sonrası araç kullanmamaya dikkat edin.