"ÜCRETSİZ" DEDİKLERİ ASLINDA BEDELİ AĞIR!
Platformların "bedava" sunduğu hizmetler, kişisel verilerinizle finanse ediliyor. İşte kanıtlar:
- Facebook-Cambridge Analytica Skandalı (2018): 87 milyon kullanıcının verisi, Trump'ın 2016 seçim kampanyasında hedef kitle manipülasyonu için kullanıldı (BBC).
- X (Twitter) DM İhlali (2023): Özel mesajlarınızın metaverisi (kiminle yazıştığınız) reklam hedeflemesinde kullanılmaya başlandı (The Guardian).
Elon Musk, X'te anonim hesapların IP adreslerini paylaşarak muhalifleri hedef gösterdi (The Intercept).
VERİ TOPLAMA YÖNTEMLERİ: SADECE İZİNSİZ DEĞİL, AÇGÖZLÜCE
- Gizli Dinleme: Mikrofon erişimiyle konuşmalarınızdan reklam profili çıkarılıyor (Örn: Bir ürün adını anınca reklam gelmesi).
- Metaveri (Metadata): "Kiminle, ne kadar süre konuştuğunuz" bile satılıyor (Electronic Frontier Foundation).
- Üçüncü Taraf Uygulamalar: "Kişiler listenize erişmek istiyor" izni verirseniz, tüm iletişim ağınız sızdırılıyor.
Çarpıcı Örnek:
TikTok, Çinli çalışanların ABD'li gazetecilerin verilerine eriştiğini itiraf etti (Forbes).
VERİLERİN KARANLIK YOLCULUĞU: SİLİKON VADİSİ'NDEN DEVLETLERE
Veri Kullanımı | Örnek | Kaynak |
Reklam Ağları | Google, en yüksek teklifi verene satıyor (siyasi partiler dahil). | The Markup |
Devlet Gözetimi | ABD'nin PRISM programı, NSA'nın Facebook/Google verilerine erişimi. | The Washington Post |
Karanlık Web | Çalınan kredi kartı bilgileri 0.5$'a satılıyor. | Cybersecurity Ventures |
TRUMP-MUSK BAĞLANTISI:
Trump'ın 2020 kampanyası, üçüncü taraf reklam ağlarından konum verileri satın aldı (TechCrunch), ancak LocationSmart şirketi bu iddiayı reddetti.
"GÜVENLİK" TUZAKLARI VE GERÇEKLER
- WhatsApp Yedekleme Riski: "End-to-end şifreleme" var, ancak Google Drive yedekleri şifrelenmiyor (WhatsApp).
- Yüz Tanıma (Facial Recognition): ABD polisi, Facebook fotoğraflarını suçlu tespitinde kullandı (ACLU).
- Deepfake Tehdidi: 5 saniyelik ses kaydıyla sesiniz klonlanabiliyor (MIT Tech Review).
SKANDAL VERİ İHLALLERİ:
Platform | Olay | Etkilenen Kişi Sayısı | |
Cambridge Analytica | 87 milyon | ||
Twitter (X) | 2022 Hack | 5.4 milyon | |
TikTok | Çinli çalışan erişimi | Sınırlı sayıda |
NE YAPMALI? 5 PRATİK ADIM
- Reklam Kişiselleştirmeyi Kapatın:
- Ayarlar > Gizlilik bölümünden kısıtlayın.
- VPN Kullanın:
- Konum veriniz saklansın (ProtonVPN).
- İki Faktörlü Kimlik Doğrulama (2FA):
- Google Authenticator gibi uygulamalarla hesabınızı koruyun.
- Fake Mail ile Kayıt Olun:
- ProtonMail veya Temp-Mail kullanın.
- Uygulama İzinlerini Sıfırlayın:
- "Kişilerime erişmesin" diyerek izinleri iptal edin.
X (Twitter), premium üyelere öncelik tanırken, veri politikasını şeffaf şekilde açıklamıyor.
DEVLETLER VE TEKNOLOJİ DEVLERİ ARASINDA EZİLİYORUZ
Kişisel veriler yeni petrol oldu. Trump'ın seçim zaferi, Musk'ın X algoritmaları, Çin'in TikTok gözetimi... Hepsi sizin verinizle çalışıyor.
" Ücretsiz" diyen her hizmete şüpheyle yaklaşın. Verilerinizin gerçek bedelini ödemediğinizi unutmayın!